U 6 di sittembri hè u 249esimu ghjornu (u 250esimu ghjornu in l'annata bisesta) secondu u calendariu gregurianu. U numaru di ghjorni chì restanu finu à a fine di l'annu hè 116.
ferroviaria
- 6 settembre 1939 U primu trenu ghjunse in Erzurum.
Eventi
- 1422 - II. Murad hà finitu l'assediu di Istanbul.
- 1901 - William McKinley, u 25emu presidente di i Stati Uniti, hè assassinatu in Buffalo, New York, da un anarchistu chjamatu Leon Czolgosz. McKinley murìu u 14 di sittembri è fù successu da u so diputatu, Theodore Roosevelt.
- 1914 - Prima Guerra Munniali: A Prima Battaglia di a Marne accumincia, risultatu in a scunfitta di l'Armata Tedesca à l'Armata Franco-Britannica.
- 1915 - Bulgaria firma un trattatu cù e putenzi cintrali è participa in a Prima Guerra Munniali.
- 1922 - Guerra d'Indipendenza Turca - (Liberazione di Balıkesir): L'armata turca entra in Balıkesir, Bilecik è İnegöl sottu l'occupazione greca.
- 1930 - U presidente radicali di l'Argentina, Hipolito Irigoyen, hè rovesciatu in un colpu militare.
- 1938 - U Cunsigliu Supremu di Audit di u Primu Ministeru hè statu creatu.
- 1939 - A Germania nazista obliga tutti i citadini ebrei à portà a "Stella Gialla Ghjuda".
- 1955 - Incidenti di u 6 à u 7 di settembre in Istanbul: E manifestazioni in Istanbul è Izmir, chì sò state iniziate à causa di false nutizie chì a casa induve Atatürk hè natu in Saloniccu hè stata bombardata è durò dui ghjorni, si trasforma in un muvimentu di distruzzione. è saccheghjanu contr'à i Grechi. A lege marziale hè stata dichjarata in Istanbul è Izmir.
- 1960 - A Squadra Naziunale di Lotta Turca hà vintu 4 medaglie d'oru è 2 d'argentu in a lotta libera à l'Olimpiadi di Roma.
- 1962 - Terramotu in Iğdır. 5 mila case sò state distrutte, 25 mila persone sò state lasciate senza casa.
- 1968 - Esvatini dichjara l'indipendenza.
- 1975 - Terremotu di lice: 2385 persone sò morti in u terrimotu chì hè accadutu in Diyarbakır Lice.
- 1977 - A prima spedizione di petroliu à i paesi stranieri principia da Yumurtalık.
- 1980 - Prima di u colpu di u 12 di settembre, a Reunione di Ghjerusalemme hè stata in Konya.
- 1980 - L'Unioni Suviètica abattu u volu 007 di u Boeing 747 di Korean Airlines, uccidendu 249 persone.
- 1986 - In l'attaccu terrorista à a Sinagoga Neve Shalom in Istanbul, 21 persone sò stati ammazzati è 4 feriti.
- 1987 - In u 3e referendum in a storia di a Republica, hè statu vutatu s'ellu si deve esse rialzata a pruibizione di l'antichi pulitichi in a Custituzione di u 1982. YSK, i risultati finali sò 50,16 per centu. iè, 49,84 per centu Innò cum'è dichjaratu.
- 1991 - L'Estonia, a Lettonia è a Lituania chì si separanu da l'Unioni Suviètica sò ufficialmente ricunnisciuti.
- 2008 - I scoglii di i "Muqattam Hills" vicinu à a capitale di l'Egittu, Cairo, cascanu nantu à e case; 18 persone sò state ammazzate è 22 ferite. In u 1993, i petri sò stati rossi in a listessa zona è 30 persone sò stati ammazzati.
nascite
- 1666 - Ivan V, zar di Russia (m. 1696 )
- 1729 - Moses Mendelssohn, filòsufu ebreu (m. 1786 )
- 1757 - Marchese de Lafayette, aristocraticu francese († 1834 )
- 1766 - John Dalton, chimicu è fisicu inglese (m. 1844 )
- 1808 - Abdulkadir Algeria, capu di u populu algerianu, cleru è suldatu (m. 1883)
- 1860 - Jane Addams, riformatrice suciale americana è premiata Nobel per a pace (m. 1935)
- 1868 - Axel Hägerström, filòsufu svedese († 1939 )
- 1876 - John James Richard Macleod, mèdicu scozzese, fisiologu, è premiu Nobel per a fisiologia o a medicina (scupertore di l'insulina) (m. 1935)
- 1880 - Alexander Shotman, statista suvièticu (m. 1937 )
- 1884 - Julien Lahaut, parlamentariu cumunista belga è presidente di u Partitu Cumunista Belga (m. 1950 )
- 1892 - Edward Victor Appleton, fisicu inglese è premiu Nobel per a fisica (m. 1965)
- 1897 - Tom Florie, ghjucadore di football americanu (m. 1966 )
- 1906 - Luis Leloir, mèdicu è biochimistu argentinu († 1987)
- 1912 - Nicolas Schöffer, artista francese († 1992 )
- 1913 - Julie Gibson, attrice americana, artista di doppiaggio, cantante è educatrice (m. 2019)
- 1913 - Leonidas, footballista brasilianu (m. 2004 )
- 1923 - II. Petar, ultimu rè di Jugoslavia (m. 1970)
- 1926 - Claus von Amsberg, moglia di a regina Beatrice è u principe di l'Olanda da l'accessu di Beatrice in u 1980 finu à a so morte in u 2002 (m. 2002)
- 1928 - Fumihiko Maki, architettu giapponese
- 1928 - Robert M. Pirsig, autore è filòsufu americanu (m. 2017)
- 1928 - Sid Watkins, neurochirurgu britannicu (m. 2012)
- 1937 - Irina Solovyova, cosmonauta suviètica
- 1939 - Brigid Berlin, mudellu è attrice americana (m. 2020)
- 1939 - David Allan Coe, cantante country americanu
- 1939 - Susumu Tonegawa, scientist giapponese
- 1943 - Richard J. Roberts, biochimistu inglese è biologu moleculare
- 1943 - Roger Waters, musicista inglese, cumpusitore è vocalist di Pink Floyd
- 1944 - Donna Haraway hè una accademica feminista americana.
- 1944 - Swoosie Kurtz hè una attrice americana.
- 1947 - Jane Curtin, comica è attrice americana
- 1947 - Bruce Rioch, manager inglese è anzianu ghjucadore di football
- 1951 - Melih Kibar, musicista turcu (m. 2005)
- 1954 - Carly Fiorina hè una pulitica americana è una donna d'affari.
- 1957 - Ali Divandari, caricaturiste, peintre, graphiste, sculpteur et journaliste iranien
- 1957 - José Sócrates, puliticu portughese
- 1958 - Jeff Foxworthy, comicu americanu, attore è attore di voce
- 1958 - Michael Winslow, attore americanu, comicu è attore di voce
- 1959 - José Sócrates, puliticu portughese è Primu Ministru di u Portugallu
- 1962 - Chris Christie, puliticu americanu
- 1962 - Kevin Willis, Anzianu ghjucadore di basket americanu NBA
- 1963 - Geert Wilders, puliticu olandese
- 1964 - Rosie Perez hè una attrice americana.
- 1965 - John Polson, direttore australianu
- 1965 - Takumi Horiike, footballista naziunale giapponese
- 1967 - William DuVall, artista, musicista, chitarrista è membru di a banda americanu
- 1969 - Macy Gray, cantante è attrice americana
- 1969 - CeCe Peniston (Cecelia Peniston), cantante americana
- 1971 - Dolores O'Riordan, cantante irlandese (m. 2018)
- 1972 - Idris Elba, attore è cantante inglese
- 1973 - Carlo Cudicini, footballista talianu
- 1974 - Özgür Özberk, attore, regista, sceneggiatore è pruduttore turcu.
- 1974 - Nina Persson, cantante svedese
- 1976 - Naomie Harris, attrice inglese
- 1978 - Mathew Horne, attore inglese, comicu, presentatore è narratore
- 1978 - Sureyya Ayhan Kop, atleta turcu
- 1978 - Homare Sawa, footballista internaziunale giapponese
- 1979 - Foxy Brown, rapper, mudellu è attrice americanu
- 1979 - Massimo Maccarone , footballista naziunale talianu
- 1979 - Carlos Morales, futbolista messicanu
- 1979 - Low Ki, lotta prufessiunale americanu
- 1980 - Jillian Hall hè una lotta è cantante prufessiunale americana.
- 1980 - Joseph Yobo, ex futbolista naziunale nigerianu
- 1981 - Yuki Abe, footballista giapponese
- 1983 - Braun Strowman, lotta prufessiunale americanu
- 1984 - Özgün Aydın, attrice di teatru turca
- 1987 - Emir Preldzic, ghjucadore di basket turcu
- 1988 - Max George, cantanti inglese
- 1989 - Lee Kwang-seon, footballista sudcoreanu
- 1990 - John Wall, ghjucadore di basket prufessiunale americanu
- 1991 - Jacques Zoua, footballista camerunese
- 1992 - Lisa Eckhart, pueta austriaca, comica è cabaret
- 1993 - Saman Kuddus, footballista iranianu
- 1994 - Elif Doğan, attrice turca
- 1995 - Matus Bero, footballista slovacu
- 1996 - Lana Rhoades, mudellu americanu è antica stella porno
- 1998 - Michele Perniola, cantante talianu
morti
- 394 - Eugeniu, ultimu usurpatore paganu à rivendicà u tronu Rumanu (b. ?)
- 926 - Yelü Abaoji, capu Khitai, fundatore è primu imperatore di a dinastia Liao di Cina (n. 872)
- 952 - Suzaku, 61u imperatore di u Giappone in successione tradiziunale (n. 923)
- 972 - XIII. Ghjuvanni, 133u Papa di a Chiesa Cattolica (b. 930 o 935)
- 1511 - Ashikaga Yoshizumi, 11u shogun di u shogunatu Ashikaga (n. 1481)
- 1783 - Carlo Antonio Bertinazzi, attore è scrittore talianu. (n. 1710)
- 1868 - Júlia Szendrey, scrittrice, poeta, traduttrice ungherese (n. 1828)
- 1879 - Amédée de Noé, fumettista e litografa francese (n. 1818)
- 1907 - Sully Prudhomme, poeta, scrittore, premiu Nobel francese (n. 1839)
- 1939 - Arthur Rackham, pittore di libri inglese (n. 1867)
- 1940 - Phoebus Levene, biochimistu americanu (n. 1869)
- 1950 - Olaf Stapledon, filòsufu è autore britannicu (n. 1886)
- 1956 - Witold Hurewicz, matematicu pulaccu (n. 1904)
- 1957 - Sergey Malov, linguista russo, orientalistu, turcologu (n. 1880)
- 1962 - Ellen Osiier, scherma danese (nata in 1890)
- 1962 - Hanns Eisler, cumpusitore tedescu è austriacu (n. 1898)
- 1966 - Hendrik Frensch Verwoerd, Primu Ministru di Sudafrica (n. 1901)
- 1966 - Margaret Sanger, attivista americana (n. 1883)
- 1969 - Arthur Friedenreich, footballista brasilianu (n. 1892)
- 1980 - Eşref Şefik, annunziatore è scrittore sportivu turcu (n. 1894)
- 1982 - Azra Erhat, scrittore turcu (n. 1915)
- 1992 - Cevat Kurtuluş, attore di cinema turcu (n. 1922)
- 1995 - Cenan Bıçakçı, sindacalista turcu, puliticu è presidente di u Partitu di a Rivuluzione Sucialista (n. 1933)
- 1998 - Akira Kurosawa, regista giapponese (n. 1910)
- 2005 - Eugenia Charles, puliticanti dominicana (n. 1919)
- 2007 - Luciano Pavarotti, ténor italien (né en 1935)
- 2007 - Madeleine L'Engle, autrice americana (n. 1918)
- 2011 - Hans Apel, puliticu tedescu (n. 1932)
- 2013 - Ann C. Crispin, autrice americana (n. 1950)
- 2014 - Molly Glynn, attrice americana (n. 1968)
- 2015 - Martin Sam Milner hè un attore americanu. Route 66 si distinguì cù a serie televisiva (b. 1931)
- 2017 - Nicolae Lupescu , ex calciatore è allenatore internaziunale rumenu (n. 1940 )
- 2017 - Şerif Mardin, sociologu è scienziatu puliticu turcu (n. 1927)
- 2017 - Kate Millett, scrittrice è scultrice feminista americana (b. 1934)
- 2017 - Lütfi Zade, matematicu citadinu di i Stati Uniti (n. 1921)
- 2018 - İsmet Badem, ghjucadore di basket turcu è columnista (n. 1946)
- 2018 - Peter Benson, attore inglese (n. 1943)
- 2018 - Liz Fraser (nome di nascita: Elizabeth Joan Winch), attore inglese (n. 1930)
- 2018 - Burt Reynolds, attore americanu (n. 1936)
- 2018 - Claudio Scimone, direttore d'orchestra talianu (n. 1934)
- 2018 - Richard Marvin DeVos Sr., omu d'affari americanu (b. 1926)
- 2019 - Chris Duncan, ex ghjucatore di baseball prufessiunale americanu è radiodiffusore (b. 1981)
- 2019 - Robert Gabriel Mugabe, puliticu zimbabweanu. Mugabe hà servitu cum'è presidente di u paese africanu di Zimbabwe da 1987 à 2017 (b. 1924)
- 2019 - Abdul Kadir, cricketista internaziunale prufessiunale pakistano (b. 1955)
- 2019 - Chester Williams, ghjucadore è coach di rugby prufessiunale sudafricanu (n. 1970)
- 2020 - Levon Altunyan, footballista prufessiunale libanese (n. 1936)
- 2020 - Kevin Dobson, attore americanu (n. 1943)
- 2020 - Bruce Williamson, cantante americanu di R&B è soul è cantante di The Temptations (b. 1970)
Esse u primu à cummentà