Oghje in Storia: Republica Dichjarata in Turchia

Republica Dichjarata in Turchia
Republica Dichjarata in Turchia

U 29 d'uttrovi hè u 302esimu ghjornu (u 303esimu in l'anni bisestili) di l'annu secondu u calendariu gregurianu. U numaru di ghjorni chì restanu finu à a fine di l'annu hè 63.

ferroviaria

  • 29 ottobre 1919 Putenze Alliate anu aumentatu u trasportu militare-ufficiali. Hè stata aumentata da u 15 per centu trà u 15 di ghjennaghju è u 1920 d'aprile di u 50, è da u 16 per centu trà u 30 d'aprile è u 1920 d'aprile di u 400. Hè statu annunziatu chì dopu à sta data, serà notificatu separatamente.
  • 29 ottobre 1932 Kayseri Demirspor Club hè stata fundata.
  • 29 ottobre 1933 A custruzzione di a linea Sivas-Erzurum hè principiata à u 10 anniversariu di a Republica. Railway Magazine hà publicatu u 10th Anniversary Special issue of the Republic.
  • U 29 d'ottobre di u 1944 hè stata aperta a ferrovia Fevzipaşa-Malatya-Diyarbakır-Kurtalan.

Eventi 

  • 1787 - Mozart Don Ghjuvanni L'opera hè stata prima rappresentata à u Teatru Naziunale di Praga.
  • 1859 - Spagna dichjara guerra à u Maroccu.
  • 1863 - 16 paesi riuniti in Ginevra decisu di stabilisce a Croce Rossa Internaziunale.
  • 1888 - U testu finali di a Cunvenzione di Custantinopuli hè firmatu trà l'Imperu Britannicu, l'Imperu Germanu, l'Imperu Austro-Ungarico, l'Imperu Spagnolu, a Francia, l'Italia, l'Olanda, l'Imperu Russu è l'Imperu Ottumanu. Dunque, i navi di i stati pertinenti puderanu passà per u Canale di Suez in tempu di guerra è di pace.
  • 1901 - Leon Czolgosz, assassinu di u presidente di i Stati Uniti William McKinley, hè statu esecutatu in a sedia elettrica.
  • 1913 - U Guvernu Indipendente di Tracia Occidentale hà colapsatu.
  • 1914 - Una marina custituita da Goeben (Yavuz), Breslau (Midilli) è nove navi da guerra ottomane, guidati da l'Ammiragliu Souchon, bombardò i porti è e navi russi, chì pruvucanu l'Imperu Ottumanu per entra in a Prima Guerra Munniali.
  • 1919 - E truppe britanniche si ritiravanu, rendenu Aintab à i Francesi.
  • 1923 - Pruclamazione di a republica in Turchia : Mustafa Kemal Atatürk hè statu elettu u primu presidente di Turchia.
  • 1924 - À u Cunsigliu di a Liga di e Nazioni, a fruntiera Turchia-Iraq hè stata determinata à lascià Mosul in Iraq.
  • 1927 - Durante scavi in ​​Iraq, un inseme di molécule chì datanu 5 mila anni hè statu trovu vicinu à a cità di Ur.
  • 1929 - A Borsa di New York si sfonda; U principiu di a depressione ecunomica in i Stati Uniti.
  • 1930 - U Primu Ministru grecu Venizelos hà ancu assistitu à e cerimonii di u ghjornu di a Republica in Ankara.
  • 1933 - U presidente turcu Mustafa Kemal leghje u so discorsu à l'occasione di u 10 anniversariu di a dichjarazione di a Republica.
  • 1954 - Dr. Hikmet Kıvılcımlı hà fundatu u Partitu Vatan.
  • 1956 - L'armata israeliana attraversò a fruntiera egiziana è occupò a penisula di Sinai.
  • 1960 - Cassius Clay (più tardi Muhammad Ali) vince u so primu partitu prufessiunale in Louisville, Kentucky.
  • 1960 - E riazzioni cuntinueghjanu à u licenziamentu di u Cumitatu di l'Unità Naziunale di 147 membri di a facultà. Rettore di l'Università di Ankara, Suut Kemal Yetkin, hà dimissioni.
  • 1961 - Siria si separa da a Republica Araba Unita.
  • 1961 - A prima vittura turca, Devrim, hè stata regalata à u presidente Cemal Gürsel.
  • 1967 - L'Expo 67 World's Fair in Montreal hè chjusa. Più di 50 milioni di persone anu visitatu a fiera.
  • 1969 - A prima cunnessione trà dui computers hè stata fatta. Sta cunnessione hè stata fatta via ARPANET, u pioniere di Internet.
  • 1992 - U Strettu di Sinhat, chì hà una impurtanza strategica trà Turchia è u nordu di l'Iraq, hè stata presa da e Forze Armate Turche. 90 militanti armati sò stati ammazzati in i scontri.
  • 1992 - Kazakistan è Turkmenistan anu apertu a so prima Ambasciata in Ankara.
  • 1998 - L'aviò Boeing 737 di THY, chì facia u volu Adana-Ankara, hè statu dirottatu cù 33 passageri è un equipaggiu di 6 persone. Erdal Aksu, chì hà mancatu l'aviò, hè statu catturatu mortu. Hè statu determinatu chì Aksu era un terrorista cercatu per l'assassiniu di 4 maestri in Diyarbakır.
  • 1998 - Azerbaijan, Georgia, Kazakistan, Uzbekistan è Turchia firmavanu a Dichjarazione d'Ankara nantu à u trasportu di l'olii di l'Asia Caspiana è Centrale à i mercati occidentali via u Baku Tbilisi Ceyhan Oil Pipeline.
  • 1998 - Dopu à 36 anni, l'astronauta americanu John Glenn andò in u spaziu novu, à l'età di 77, à bordu di a navetta Discovery.
  • 2006 - Un aviò di passageru di tipu Boeing 737 s'hè lampatu in Abuja, a capitale di Nigeria, cù 104 passageri à bordu subitu dopu à u decollo: 6 persone sopravvivevanu.
  • 2013 - Marmaray hè stata aperta è u primu viaghju hè statu urganizatu da Üsküdar à Yenikapı.
  • 2018 - L'aeroportu di Istanbul hè statu apertu.

nascite 

  • 1017 - III. Henry, Imperatore di u Sacru Rumanu (m. 1056)
  • 1504 - Shin Saimdang, filòsufu, artista, pittore, scrittore è pueta coreanu (m. 1551)
  • 1562 George Abbot, arcivescovo di Canterbury (m. 1633)
  • 1875 - Rebeca Matte Bello, scultrice chilena († 1929)
  • 1875 - Marie, l'ultima regina consorte rumana cum'è moglia di u rè Ferdinandu I (m. 1938)
  • 1879 - Franz von Papen, puliticu è diplomaticu tedescu (m. 1969 )
  • 1880 - Abram Ioffe, fisicu russu suvièticu (m. 1960)
  • 1891 - Fanny Brice, attrice è mudellu americana (m. 1951)
  • 1897 - Joseph Goebbels, puliticu tedescu (m. 1945 )
  • 1897 - Billy Walker, footballista è manager inglese (m. 1964 )
  • 1899 - Akim Tamiroff, attore di cinema d'origine russa (m. 1972)
  • 1910 - Alfred Jules Ayer, filòsufu inglese (m. 1989)
  • 1918 - Diana Serra Cary, attrice, autrice è stòrica americana (m. 2020)
  • 1920 - Baruj Benacerraf, immunologu americanu venezuelanu (m. 2011)
  • 1922 - Neal Hefti, trombettista di jazz americanu, cumpusitore è arrangiatore (m. 2008)
  • 1923 - Nazan İpşiroğlu, unu di i primi prufessori di storia di l'arti è di filusufìa in Turchia (m. 2015)
  • 1923 - Carl Djerassi, chimicu bulgaro-americanu d'origine austriaca, autore è sceneggiatore. Cunnisciutu per a so cuntribuzione à l'invenzione di a pillola contraceptive orale (m. 2015)
  • 1925 - Robert Hardy, attore inglese († 2017)
  • 1926 - Necmettin Erbakan, puliticu turcu, ingegnere, accademicu è Primu Ministru di a Republica di Turchia (m. 2011)
  • 1929 - Yevgeny Primakov, puliticu è diplomaticu russu (m. 2015)
  • 1930 - Niki de Saint Phalle, pittore, artista plasticu è scultore francese († 2002)
  • 1932 - Füruzan, scrittore turcu
  • 1933 - Muzaffer İzgü, scrittore è maestru turcu (m. 2017)
  • 1937 - Ayla Algan, attrice di teatru turca, attrice di film è cantante
  • 1938 - Ralph Bakshi, regista americanu
  • 1938 - Ellen Johnson-Sirleaf, presidente di Liberia
  • 1938 - Sezen Cumhur Önal, cantautore turcu, programatore di radio-TV è presentatore
  • 1942 - Bob Ross, pittore americanu è personalità televisiva
  • 1943 - Müjdat Gezen, attore di teatru, cinema è TV turcu, pueta è educatore
  • 1944 - Mehmet Haberal, prufissore di medicina turca è Rettore di l'Università Başkent
  • 1947 - Richard Dreyfuss, attore americanu è vincitore di l'Academia di u megliu attore
  • 1948 - Kate Jackson, attrice americana
  • 1948 - Frans de Waal, etologu è primatologu olandese-americanu
  • 1950 - Abdullah Gül, puliticu turcu è 11u presidente di Turchia
  • 1955 - Kevin DuBrow, musicista americanu (m. 2007)
  • 1955 - Etsuko Shihomi, attrice giapponese
  • 1957 - Dan Castellaneta, attore, attore è comicu americanu
  • 1959 - John Magufuli, duttore è puliticu tanzaniano (m. 2021)
  • 1960 - Mustafa Koç, omu d'affari turcu (m. 2016)
  • 1961 - Randy Jackson, fratellu di Michael Jackson, cantante è musicista
  • 1967 - Joely Fisher, attore americanu
  • 1967 - Rufus Sewell, attore inglese
  • 1968 - Johann Olav Koss, ex pattinatore di velocità norvegese
  • 1970 - Phillip Cocu, ex futbolista è manager internaziunale olandese
  • 1970 - Edwin van der Sar, footballista olandese
  • 1970 - Toby Smith, musicista è cantautore inglese (m. 2017)
  • 1971 - Aistė Smilgevičiūtė, cantante lituana.
  • 1971 - Winona Ryder, attrice americana
  • 1972 - Tracee Ellis Ross, attrice americana, cantante, conduttrice televisiva, produtora è direttore.
  • 1972 - Gabrielle Union, attrice, cantante, attivista è autrice americana
  • 1973 - Robert Pirès, anzianu futbolista francese d'origine portughese è spagnola
  • 1980 - Ben Foster, attore americanu
  • 1981 - Yorgo Fotakis, anzianu ghjucadore di football naziunale grecu
  • 1983 - Malik Fathi, futbolista tedescu
  • 1983 - Jérémy Mathieu, ex calciatore francese
  • 1983 - Nurcan Taylan, pesi femminile turca (campione d'Europa, di u mondu è olimpico)
  • 1985 - Janet Montgomery, attrice britannica di televisione è film
  • 1986 - Italia Ricci, actrice canadiana
  • 1987 - Jessica Dubé, pattinatrice artistica canadiana
  • 1987 - Tove Lo, cantautore svedese
  • 1988 - Florin Gardoş, footballista rumeno
  • 1989 - Primož Roglič, ciclista su strada slovenu
  • 1989 - Leyla Lydia Tuğutlu, attrice è mudellu turca
  • 1990 - Vanessa Crone, pattinatrice artistica canadese
  • 1990 - Eric Saade, cantante pop svedese
  • 1993 - India Eisley, attrice americana

morti 

  • 1321 - II. Stefan Uroš Milutin, rè di Serbia da u 1282 à u 1321 (b. 1253)
  • 1618 - Sir Walter Raleigh, esploratore inglese (eseguitu) (b. 1554)
  • 1783 - Jean le Rond d'Alembert, matematicu francese (n. 1717)
  • 1784 - Giuseppe Zais, pittore paesaggista talianu (n. 1709)
  • 1799 - Dumenicu Cirillo, duttore, entomologu, botanicu talianu (n. 1739)
  • 1829 - Maria Anna Mozart, pianista austriaca (surella maiò di Wolfgang Amadeus Mozart) (n. 1751)
  • 1877 - Nathan Bedford Forrest, generale di l'Armata Confederata in a Guerra Civile Americana è u primu Warlock di u Ku Klux Klan da u 1867 à u 1869 (b. 1821)
  • 1880 - Peter Johann Nepomuk Geiger, pittore austriacu (n. 1805)
  • 1901 - Leon Czolgosz, siderurgicu è anarchistu americanu (chì assassinò William McKinley) (n. 1873)
  • 1911 - Joseph Pulitzer, ghjurnalistu americanu natu in Ungheria (n. 1847)
  • 1924 - Frances Hodgson Burnett, scrittore inglese (n. 1849)
  • 1932 - Joseph Babinski, neurologu pulaccu (n. 1857)
  • 1933 - Albert Calmette, bacteriologu francese (n. 1863)
  • 1933 - Paul Painlevé, omu puliticu è matematicu francese (n. 1863)
  • 1934 - Lou Tellegen, attore di cinema è di scena americanu (n. 1883)
  • 1935 - Thomas McIntosh, footballista inglese (n. 1879 )
  • 1949 - İbrahim Alaettin Gövsa, puliticu turcu (n. 1889)
  • 1949 - Georgi Gurciyev, maestru, guru è scrittore russu (n. 1866)
  • 1950 - Gustave V, rè di Svezia (n. 1858)
  • 1951 - Robert Grant Aitken, astronomu americanu (n. 1864)
  • 1957 - Louis B. Mayer, regista americanu (n. 1884)
  • 1971 - Arne Tiselius, chimicu svedese è premiu Nobel per a Chimica (n. 1902)
  • 1981 - Georges Brassens, cantante francese (n. 1921)
  • 1981 - Rıza Kuas, sindacalista turcu, puliticu è fundatore di DİSK (n. 1926)
  • 1997 - Anton Szandor LaVey, scrittore occultista americanu (capu di u Satanismu mudernu è fundatore di a Chjesa di Satana) (b. 1930)
  • 1998 - Paul Misraki, compositore francese di musica di filmu di Istanbul (n. 1908)
  • 2004 - Alice, moglia di u prìncipi Henry, duca di Gloucester, terzu figliolu di u rè George V è a regina Maria (n. 1901)
  • 2004 - Ordal Demokan, scientist turcu (n. 1946)
  • 2004 - Edward Oliver LeBlanc, puliticu dominicanu (n. 1923)
  • 2009 - Jürgen Rieger , avucatu tedescu è puliticu neonazi (n. 1946 )
  • 2013 - Graham Stark, umorista, attore, scrittore è direttore inglese (n. 1922)
  • 2014 - Klas Ingesson, anzianu ghjucadore è allenatore di football svedese (n. 1968)
  • 2016 - Pen Sovan, puliticu cambogianu (n. 1936)
  • 2017 - Muhal Richard Abrams, clarinetista, bandleader, cumpusitore è pianista jazz americanu (n. 1930)
  • 2017 - Dennis J. Banks, capu nativu americanu, maestru, parlante, attivista è autore (b. 1937)
  • 2017 - Metin Ersoy, musicista è cantante turcu (n. 1934)
  • 2017 - Władysław Kowalski, attore polacco (n. 1936)
  • 2017 - Tony Madigan, Anzianu ghjucadore di rugby è pugile australianu (n. 1930)
  • 2017 - Manfredi Nicoletti, architecte italien (né en 1930)
  • 2017 - Linda Nochlin, storica di l'arte americana, curatrice, autrice è difensore di i diritti di e donne (b. 1931)
  • 2017 - Ninian Stephen, avucatu australianu, funziunariu è puliticu (n. 1923)
  • 2018 - Gérald Bloncourt, pittore è fotografu haitianu (n. 1926)
  • 2019 - John Witherspoon, umorista è attore americanu (n. 1942)
  • 2020 - Karim Akbari Mobarakeh, regista è attore iranianu (n. 1953)
  • 2020 - Angelika Amon, biologu cellula moleculare austriaca-americanu (b. 1967)
  • 2020 - Amir Ishemgulov, biologu è puliticu russu (n. 1960)
  • 2020 - Yuri Ponomaryov , puliticu è ecunumista russu (n. 1946 )
  • 2020 - Arturo Rivera, pittore messicanu (n. 1945)

Vacanze è occasioni speciali 

  • U ghjornu di a Republica in Turchia
  • Settimana di a Crescente Rossa (29 ottobre - 4 nuvembre)

Esse u primu à cummentà

lascia una risposta

U vostru indirizzu email ùn seranu micca publicatu.


*