U 12 di maghju hè u 132esimu ghjornu di l'annu (u 133esimu in l'anni bisestili) secondu u calendariu gregurianu. U numaru di ghjorni chì restanu finu à a fine di l'annu hè 233.
ferroviaria
- U 12 di maghju à u 4 di lugliu 1888 U Cumitatu di Arbitramentu si riunì per discutiri a disputa trà l'Imperu Ottumanu è Hirsch. Nisuna decisione hè uscita da a riunione.
Eventi
- 1621 - Piteå diventa una cità in Svezia.
- 1820 - U fundatore di l'infermiera muderna, l'infermiera inglese Florence Nightingale, chì hà travagliatu ancu in Selimiye Barracks in Üsküdar durante a Guerra di Crimea, hè natu in Firenze, Italia. Hè stata soprannominata "A Signora cù a Lampada".
- 1871 - A Cumuna di Parigi cuncede l'alimentu à e donne in casu di separazione.
- 1881 - In Tunisia occupata da i Francesi, u Prutitratutu Francese Tunisinu hè statu stabilitu cù u Trattatu di Bardu.
- 1916 - James Connolly, pioniere di l'Insurrezione di Pasqua chì hà dichjaratu l'indipendenza di l'Irlanda da u Regnu Unitu è unu di i primi dirigenti marxisti di u travagliu irlandese, hè fucilatu.
- 1925 - A lege anti-cumunista, a Legge di Preservazione di a Pace, entra in vigore per suppressione a dissidenza pulitica in massa in l'Imperu di u Giappone.
- 1929 - U primu ghjornu di a medicina hè statu celebratu in a Facultà di Medicina di Haydarpaşa.
- 1940 - In Kırkpınar Oil Wrestling, Hüseyin da Tekirdağ hè diventatu u capu di lotta per a sesta volta.
- 1947 - U "Gruppu Them", cumpostu di 10 artisti chì sò cresciuti in l'Atelier Bedri Rahmi Eyüboğlu di l'Accademia di Belle Arti di Istanbul, hè stata fundata.
- 1949 - U bloccu di Berlinu di 11 mesi da l'Unioni Suviètica hè rializatu.
- 1951 - A prima prova di a bomba di l'idrogenu, cù una putenza devastante 100 volte quella di e bombe lanciate annantu à Hiroshima è Nagasaki, hè stata pruvata in l'atoll Eniwetok in l'Oceanu Pacificu.
- 1965 - L'uraganu colpisce u Pakistan Orientale (l'attuale Bangladesh): più di 10 mila persone sò morti.
- 1965 - A nave spaziale suviètica "Luna 5" s'imbatte in a superficia lunare.
- 1965 - Relazioni diplomatiche stabilite trà a Germania Occidentale è Israele.
- 1967 - Turhan Feyzioğlu è i so amichi, chì abbandunonu u CHP, fundanu u Trust Party.
- 1967 - U gruppu Pink Floyd hà tenutu u primu cuncertu rock "quadrophonic" in u mondu à a "Queen Elizabeth Hall" in u Regnu Unitu. In u sistema quadraphonic, u sonu hè statu mandatu à quattru gruppi di parlanti separati attraversu quattru canali separati.
- 1976 - A dumanda di l'Organizazione di Liberazione di a Palestina per apre un uffiziu in Turchia hè stata accettata.
- 1978 - Da u Ministeru di l'Educazione Naziunale di a Republica di Turchia, e lezioni di moralità, i prugrammi di curriculum è i libri di testu insignati in i licei sò stati abuliti.
- 1978 - YIBA Bazaar in u distrittu di Dışkapı d'Ankara hè brusgiatu per via di una splusione di tubu: 49 persone sò morti, 100 sò stati feriti.
- 1979 - TÜSİAD hà piazzatu un annunziu in tutta a pagina in i ghjurnali intitulatu "The Realistic Way Out", criticendu u Guvernu Ecevit.
- 1992 - Nelson Mandela hà rifiutatu u Premiu Internaziunale di a Pace Atatürk per via di disrupzioni di i diritti umani.
- 1994 - U Vice Capu mancante di u Cunsigliu di Inspeczione di u Ministeru di a Salute Namık Erdoğan hè statu trovu mortu cù duie palle in capu.
- 1998 - In u risultatu di u travagliu cumunu di a polizia olandese è turca in Istanbul, 10 trilioni di lire d'eroina è di gomme d'opiu appartene à Nizamettin Baybaşin, u figliolu di u ziu di u contrabandista internaziunale Hüseyin Baybaşin, chì era destinatu à esse mandatu in Italia. è l'Olanda per mare, hè stata presa.
- 1998 - Akın Birdal, presidente di l'Associazione di i Diritti Umani, chì hè statu attaccatu cù un attaccu armatu, hè statu feritu seriamente.
- 2001 - A Legge Telecom, chì permette a privatizazione di Türk Telekom, hè stata appruvata da a Gran Assemblea Naziunale Turca cù 209 voti.
- 2002 - Jimmy Carter, unu di l'ex Presidenti di i Stati Uniti, andò in Cuba. Carter divintò a prima figura pulitica chì hà servitu cum'è presidente di i Stati Uniti per visità Cuba da a rivoluzione di u 1959.
- 2005 - In u prucessu di Abdullah Öcalan, a ECtHR hà rignatu chì Turchia hà violatu trè articuli di a Cunvenzione Europea di i Diritti Umani, chì regula un prucessu ghjustu, a detenzione prolongata, a pena di morte è u prucessu. U tribunale hà ricumandatu chì Abdullah Öcalan sia riprocessu.
- 2006 - U "Premiu per a stampa è a libertà di pensamentu" attribuitu annu da a rivista Stern in Germania hè statu datu à Hrant Dink, Editor-in-Chief di Agos Newspaper.
- 2006 - L'embargo impostu da l'Occidenti à u Guvernu di Hamas hà culpitu u populu palestinese cù a fame.
- 2005 - Taşucu Atatürk House hè stata aperta in Taşucu.
- 2008 - Sichuan terrimotu in Cina: Circa 70.000 XNUMX persone morse.
- 2010 - Un accordu di visa hè firmatu trà Russia è Turchia.
nascite
- 1670 - II. Aostu, rè di Pulonia (m. 1733)
- 1806 - Johan Vilhelm Snellman, scrittore è statista finlandese (m. 1881 )
- 1812 - Edward Lear, artista, illustratore, musicista, scrittore è pueta inglese († 1888)
- 1820 - Florence Nightingale, infermiera inglese è riformatrice di l'ospedale (m. 1910)
- 1820 John Casey, geometru irlandese (m. 1891)
- 1842 Jules Massenet, cumpusitore francese († 1912)
- 1855 - Anatoli Lyadov, cumpusitore russu († 1914)
- 1879 - Muhamedjan Tınıshpayev, ingegnere è attivista kazakh
- 1906 - Samed Vurgun, poeta azerbaigian († 1956)
- 1907 - Katherine Hepburn, attrice americana (m. 2003)
- 1910 - Dorothy Crowfoot Hodgkin, chimicu inglese è premiu Nobel in Chimica (m. 1994)
- 1914 - Bertus Aafjes, pueta olandese († 1993 )
- 1918 - Julius Rosenberg, spia americanu (m. 1953 )
- 1921 - Cor van der Hoeven , ex calciatore olandese (m. 2017 )
- 1935 - Hüseyin Alp, ghjucadore di basket turcu (m. 1983)
- 1937 - George Carlin, comicu americanu (m. 2008)
- 1940 - Abbas Abdulla, pueta azerbaijan († 2019)
- 1942 - Ian Dury, cantante, cantautore, bandleader è attore rock and roll inglese (m. 2000)
- 1942 - Michel Fugain, cantadore è cumpusitore francese
- 1945 - Alan Ball, Jr., ex futbolista è manager internaziunale inglese (m. 2007)
- 1945 - Pascal Clément, omu puliticu francese († 2020 )
- 1946 - Daniel Libeskind, architettu polacco-americanu, artista è scenografo
- 1948 Lindsay Crouse, attrice americana
- 1950 - Gabriel Byrne, attore irlandese
- 1950 - Renate Stecher, ex sprinter tedesca orientale
- 1955 - Piotr Bikont, scrittore puliticu polaccu, ghjurnalistu, espertu di alimentazione è direttore di teatru (m. 2017)
- 1958 - Massimo Briaschi, ancien footballeur italien
- 1959 - Ving Rhames, attore di scena è filmu americanu
- 1961 - Rafael Aranda, architettu d'origine catalana
- 1962 - Emilio Estévez, attore, regista è sceneggiatore americanu
- 1966 - Çelik Erişçi, musicista, cantante è cumpusitore turcu
- 1966 - Stephen Baldwin, attore, direttore, pruduttore è scrittore americanu
- 1966 - Bebel Gilberto, cantante brasiliana
- 1966 - Deborah Kara Unger, attrice canadiana
- 1967 - Paul D'Amour, musicista americanu
- 1968 - A. Galip, pueta, criticu, scrittore è filòsufu turcu
- 1968 - Emin Gursoy, attore turcu
- 1968 - Tony Hawk, skateboarder americanu
- 1970 - Samantha Mathis, attrice americana
- 1972 - Pınar Aylin, cantanti turcu
- 1974 - Tolga Çevik, umorista è attore turcu
- 1976 - Turgut Tunçalp, attore di teatru è film turcu
- 1977 - Graeme Dott, ghjucadore di snooker prufessiunale scozzese
- 1977 - Onur Saylak, attore è direttore turcu
- 1978 - Malin Akerman, mudellu è attrice canadese
- 1978 - Jason Biggs, attore americanu
- 1978 - Hussein Rezazade, puliticu iranianu, anzianu pesi
- 1978 - Amy Sloan, attrice canadiana
- 1981 - Astrix, DJ psichedelica israeliana
- 1981 - Rami Malek, attore americanu è vincitore di u Premiu di l'Academia per u megliu attore
- 1982 - Esra Erol, presentatore turcu è presentatore TV
- 1983 - Igor De Camargo, footballista belga di origine brasiliana
- 1983 - Domhnall Gleeson, attore, direttore è sceneggiatore irlandese
- 1983 - Baykal Kulaksızoğlu, footballista turco-svizzero
- 1984 - Ceyda Sinan, ghjucadore di basket femminile turca
- 1985 - Dániel Tőzsér, ex futbolista naziunale ungherese
- 1986 - Emily VanCamp, attrice canadiana
- 1988 - Marcelo, footballista brasilianu
- 1990 - Florent Amodio, pattinatore artistico francese
- 1990 - Melih Mahmutoğlu, ghjucadore di basket turcu
- 1992 - Erik Durm, futbolista tedescu
- 1992 - Malcolm David Kelley, attore americanu
morti
- 705 - Abdulaziz bin Marwan, guvernatore d'Egittu (n. 649)
- 1003 - II. Sylvester hà servitu cum'è Papa da u 2 d'aprile di u 999 finu à a so morte in u 1003 (b. 946)
- 1700 - John Dryden, pueta, criticu, traduttore è dramaturgu inglese (n. 1631)
- 1859 - Sergey Aksakov, scrittore russu (n. 1791)
- 1884 - Bedřich Smetana, cumpusitore cecu (n. 1824)
- 1897 - Willem Roelofs, pittore, incisore, litografu è designer olandese (n. 1822)
- 1916 - James Connolly, capu di travagliu marxista irlandese è pioniere di l'Ascesa di Pasqua (n. 1868)
- 1918 - Vasily Radlof, orientalistu russu (n. 1837)
- 1919 - Tahsin Nahit, pueta è drammaturgu turcu (babbu di Mina Urgan) (n. 1887)
- 1927 - Vilhelm Thomsen, linguista e turcologu danese (n. 1842)
- 1957 - Erich von Stroheim, regista è attore austriacu (n. 1885)
- 1970 - Nelly Sachs, pueta tedesca, autrice è premiata Nobel (n. 1891)
- 1972 - Arkady Plastov, pittore suvièticu russu, unu di i pionieri di u muvimentu di u realisimu sucialistu (n. 1893)
- 1973 - Monika Ertl, documentarista è regista tedesca, attivista è membru di una urganizazione armata (n. 1937)
- 1985 - Jean Debuffet, pittore francese (n. 1901)
- 1994 - Eldar Hasanov, Eroe Naziunale di Azerbaijan (n. 1965)
- 1995 - Giorgio Belladonna, joueur de bridge italien (né en 1923 )
- 1999 - Saul Steinberg, caricaturista americanu (n. 1914)
- 2001 - Alexei Tupolev, cuncepimentu di l'aviò suvièticu (n. 1925)
- 2001 - Didi, footballista brasilianu (n. 1928)
- 2001 - Perry Como, cantante americanu (n. 1912)
- 2005 - Ömer Kavur, regista turcu (n. 1944)
- 2005 - Selahattin Hilav, filòsufu, scrittore è traduttore turcu (n. 1928)
- 2007 - Irena Sendler, Umanitaria Pulaca (n. 1910)
- 2008 - Robert Rauschenberg, pittore, scultore, fotografu, stampatore è artista di performance americanu (n. 1925)
- 2011 - Harrison Chongo, footballista naziunale zambianu (n. 1969)
- 2012 - Eddy Paape, scrittore belga di fumetti (n. 1920)
- 2013 - Kenneth Waltz, puliticu americanu (n. 1924)
- 2014 - Cornell Borchers, attore tedesco di origine lituana (b. 1925)
- 2014 - HR Giger, pittore surrealista, scultore è scenografu è direttore di filmu (n. 1940)
- 2014 - Selim Sesler, musicista turcu è virtuosu di clarinettu (n. 1957)
- 2015 - Cecil Jones Attuquayefio footballista è manager naziunale ghanese (b. 1944)
- 2016 - Mike Agostini, athlete d'athlétisme de Trinité-et-Tobago (n. 1935)
- 2016 - Twitter Basaran, attore di teatru è film turcu (n. 1927)
- 2016 - Susannah Mushatt Jones, a più alta persona vivente americana (b. 1899)
- 2017 - Louis Boyer, fisicu, burocrate è puliticu francese (n. 1921)
- 2017 - Mauno Koivisto , nuvimu presidente di Finlandia (n. 1923 )
- 2017 - Henri Termeer, biotecnologu, amministratore è imprenditore americanu (b. 1946)
- 2017 - Yu So-Chow attrice è cantante d'opera cinese (b. 1930)
- 2017 - Oleksandr Zadorojniy, puliticu ucrainu (n. 1960)
- 2018 - Tessa Jowell, puliticanti di u Partitu laburista britannicu (n. 1947)
- 2018 - Antonio Mercero, direttore di televisione è sceneggiatore spagnolu (n. 1936)
- 2019 - Machiko Kyō, attrice giapponese (n. 1924)
- 2019 - Nasrallah Boutros Sefir, cleric cristianu libanese (n. 1920)
- 2020 - Renée Claude, attrice canadese è cantante pop (nata in 1939)
- 2020 - Morris Hood III, puliticu americanu (n. 1965 )
- 2020 - Astrid Kirchher, artista fotografa tedesca (n. 1938)
- 2020 - Clarence Mini, duttore sudafricanu, attivista anti-apartheid, cumbattante per a libertà, attivista per i diritti umani (b. 1951)
- 2020 - Michel Piccoli, attore francese (n. 1925)
- 2020 - Ernest Vinberg , matematicu suvièticu-russu (n. 1937 )
- 2020 - Mischa de Vreede, poeta e scrittore olandese (n. 1936)
Vacanze è occasioni speciali
- Ghjornu mundiale di l'infermiera
- Ghjornu internaziunale di e donne matematiche
Esse u primu à cummentà