U 16 di ghjugnu hè u 167esimu ghjornu di l'annu (168esimu in l'anni bisestili) secondu u calendariu gregurianu. U numaru di ghjorni chì restanu finu à a fine di l'annu hè 198.
ferroviaria
- U 16 di ghjugnu 1869 Davut Pasha hà fattu un accordu cù Hirsch nantu à u cuntrattu.
Eventi
- 1815 - A vittoria finale di Napulione, a Battaglia di Ligny, hà fattu dui ghjorni prima di a famosa battaglia di Waterloo.
- 1903 - Ford Motor Company hè stata fundata.
- 1903 - Pepsi Cola Company hà registratu a so marca è l'emblema.
- 1919 - Rivolta di Merzifon.
- 1919 - Yörük Ali Efe hà distruttu u distaccamentu grecu.
- 1920 - U Band-Aid hè statu inventatu da Earle Dickson.
- 1924 - U ghjurnale "Yeni Yol" principia à esse publicatu in Trabzon.
- 1932 - A prohibizione di u guvernu à l'urganisazioni paramilitari nazisti SA è SS hè rialzata in Germania.
- 1934 - A visita di Shah Iranian Reza Pahlavi in Turchia principia.
- 1938 - A Direzzione Generale di Educazione Fisica hè stata creata. I sporti sò avà sottu à u cuntrollu statale.
- 1940 - Henri Philippe Pétain diventa Primu Ministru di Francia dopu l'occupazione tedesca.
- 1940 - U regnu cumunista hè stabilitu in Lituania.
- 1949 - A Legge di Stabilimentu di u Teatru Statale è l'Opera hè entrata in vigore è Muhsin Ertuğrul hè statu numinatu Direttore Generale.
- 1950 - A Gran Assemblea Naziunale Turca hà passatu a lege nantu à a lettura àraba di a chjama à a preghiera in lingua turca.
- 1952 - E donne di a dinastia ottomana anu permessu di vultà in Turchia.
- 1960 - L'ex Primu Ministru Adnan Menderes, chì era incarceratu in Yassıada, hà avutu un colpu di nervi è hè statu purtatu à l'infermeria.
- 1961 - U travagliu principiatu per u primu prughjettu di l'Automobile Turca "Devrim Automobile".
- 1961 - Rudolf Nureyev, ballerino di ballet russu, disertò in Occidente.
- 1963 - A cosmonauta russa Valentina Tereshkova, lanciata in l'orbita di a Terra à bordu di Vostok 6, diventa a prima donna à viaghjà in u spaziu.
- 1964 - U capu americanu di i diritti neri Martin Luther King vince u Premiu Nobel per a Pace.
- 1967 - Shah d'Iran Mohammad Reza Pahlavi è a so moglia Shahbanu Farah Pahlavi sò ghjunti in Turchia.
- 1968 - Sırrı Acar divintò u campionu in u Campionatu Europeu di Lutta Greco-Romana.
- 1970 - U 15 di ghjugnu, i travagliadori marchjavanu da Gebze à Izmit versu Istanbul. Questi avvenimenti, chjamati a resistenza di i travagliadori di u 15-16 di ghjugnu, cù a participazione di i travagliadori in i lochi passati durante a marcia, finiscinu cù a morte di 5 persone è a dichjarazione di a lege marziale in Istanbul è Kocaeli.
- 1973 - Preparatu in partenariatu cù TRT - MEB, Corsi di preparazione à l'esame d'ingressu à l'Università cuminciò à trasmette in televisione.
- 1976 - A Pulizzia Sudafricana hà apertu u focu annantu à i studienti chì prutestavanu l'educazione in Afrikaans in a cità di Soweto, induve campanu i neri, uccidendu 600 studienti.
- 1983 - Yuri Andropov divintò Primu Ministru di l'URSS.
- 1987 - U primu ministru iranianu Mir Hussein Mousavi, chì hà visitatu Turchia, ùn hà micca visitatu Anıtkabir. Erdal İnönü hà postu una corona nera davanti à u Primu Ministeru.
- 1988 - A causa di l'entrevista di Mehmet Ali Birand intitulata "Eccu u PKK, quì hè Apo", Milliyet u ghjurnale hè statu cullucatu.
- 1991 - U Primu Ministru Yıldırım Akbulut hà datu a so dimissioni à u presidente Turgut Özal.
- 1994 - U Quran storicu arrubatu da a Biblioteca Amasya hè statu trovu in u giardinu di a casa di Ayşegül Tecimer.
- 1994 - A Corte Custituziunale hà decisu di chjude u Partitu di Democrazia (DEP) è finisce l'appartenenza di 5 Membri di u Parlamentu, 13 di i quali eranu in prigiò.
- 2000 - U 9u presidente Süleyman Demirel hè stata premiata a "Medaglia d'onore statale".
- 2002 - Una nave russa di u fiumu chjamatu "Modisk" è una barca di passageru chjamata "Aqua-2" scontranu in u Bosforu. I corpi di 4 di i 2 passageri persi in a barca chì affondava sò stati truvati.
- 2007 - L'astronauta indiana-americana Sunita Williams divintò u titulu di l'astronauta femminile più longa in u spaziu.
- 2013 - Durante e prutestazioni di u Parcu Gezi, Berkin Elvan hè statu sparatu cù un canister di gas. Berkin, chì era in coma per mesi, hè mortu l'11 di marzu di u 2014.
- 2015 - Michael Clifford, chitarrista in 5 Seconds of Summer, hà brusgiatu i so capelli è hè statu ligeramente feritu per via di razzi visuali durante u cuncertu in Londra.
nascite
- 1313 - Giovanni Boccaccio, écrivain et poète italien († 1375 )
- 1613 - John Cleveland, pueta inglese (m. 1658 )
- 1723 - Adam Smith, filòsufu è economistu scozzese (m. 1790 )
- 1793 - Diego Portales, puliticu chilenu (m. 1837 )
- 1813 - Otto Jahn, archeologu tedescu (m. 1869 )
- 1829 - Geronimo, capu Apache (m. 1909 )
- 1858 - John Peter Russell, pittore australianu (m. 1930)
- 1858 - Gustave V, rè di Svezia (m. 1950 )
- 1888 - Alexander Friedman, cosmologu fisicu è matematicu russu (m. 1925)
- 1890 - Stan Laurel, attore comicu americanu (di Laurel è Hardy) (m. 1965)
- 1920 - John Howard Griffin, fotografu americanu (m. 1980)
- 1926 - Efraín Ríos Montt, suldatu è puliticu guatemalteca (m. 2018)
- 1926 - Gu Fangzhou, scientist medicale cinese (m. 2019)
- 1928 - Annie Cordy, attrice è cantante belga († 2020)
- 1928 - Ernst Stankovski, attore austriacu
- 1930 - Vilmos Zsigmond, direttore di fotografia ungherese-americanu vincitore di l'Oscar (m. 2016)
- 1938 - Joyce Carol Oates, scrittore americanu
- 1942 - Walter Schwimmer, puliticu è diplomaticu austriacu
- 1943 - Raymond Ramazani Baya, puliticu demucraticu congolese è ex ministru (m. 2019)
- 1946 - Esen Püsküllü, attrice turca
- 1949 - Fatma Belgen, attrice di cinema è serie TV turca
- 1952 - Yıldırım Öcek, attore di teatru è televisione turcu (m. 2018)
- 1952 - George Papandreou, puliticu grecu
- 1952 - Alexander Zaitsev, campionu olimpico, mundiale è europeu di pattinatore suvièticu
- 1954 - Jeffrey Ashby, marinare è astronauta americanu ritiratu
- 1955 - Laurie Metcalf, attrice americana è attore di voce
- 1955 : Giuliana Salce, randonneuse italienne
- 1956 - II. Mesrob Mutafyan, cleric armenu è 84u patriarca di l'Armeni di Turchia (m. 2019)
- 1959 - Abraham Løkin Hansen, footballista è manager di i Faroese
- 1961 - Can Dündar, ghjurnalistu d'investigazione è scrittore turcu
- 1962 - Arnold Vosloo, attore sudafricanu
- 1963 - Sandman, lotta prufessiunale americanu
- 1964 - Martin Feifel, attore tedescu
- 1966 - Jan Železný, lanciatore di giavellotti cecu
- 1967 - Jürgen Klopp, ex futbolista tedescu è coach di football
- 1969 - Bénabar, cantante, cantautore è cumpusitore francese
- 1970 - Phil Mickelson, golfista americanu
- 1971 - Tupac Shakur, rapper, pueta è sceneggiatore americanu (m. 1996)
- 1972 - John Cho, attore è musicista americanu di origine coreana
- 1972 - Andy Weir, scrittore americanu è sviluppatore di software
- 1973 - Balçiçek İlter, presentatore di TV turca è ghjurnalistu
- 1973 - Federica Mogherini, puliticanti talianu di centru-manu
- 1978 - Daniel Bruhl, attore tedescu
- 1978 - Lyndsey Marshal, attrice inglese
- 1980 - Nehir Erdogan, attrice turca
- 1980 - Sibel Kekilli, attrice turca-tedesca
- 1982 - Christoph Letkowski, attore, musicista è cantante tedescu
- 1982 - Missy Peregrym, attrice canadiana è ex mudellu
- 1982 - Rashad Fərhad Sadiqov, footballista azerbaigianu
- 1983 - Naz Elmas, attrice di cinema, televisione è teatru turcu
- 1986 - Fernando Muslera, futbolista uruguaianu
- 1987 - Aya Sameshima, footballista naziunale giapponese
- 1988 - Tarık Langat Akdağ, corridore di longa distanza turcu natu in Kenya
- 1993 - Alex Len, ghjucadore di basket prufessiunale ucrainu
- 1997 - Jean-Kévin Augustin, footballista francese
morti
- 1201 - Ibn al-Jawzi, studiosu arabu di religione, storia è medicina (n. 1116)
- 1265 - Nove Hatuns, principessa di Kerait
- 1752 - Joseph Butler, filòsufu inglese (n. 1692)
- 1909 - Süleyman Selim Efendi, figliolu di Sultan Abdülmecid (n. 1861)
- 1929 - Oldfield Thomas, zoologu britannicu (n. 1858)
- 1940 - Joseph Meister, prima persona chì riceve a vaccinazione di a rabbia da Louis Pasteur (n. 1876)
- 1944 - Marc Bloch, storicu francese (n. 1886)
- 1947 - Bronisław Huberman, violinista polacco natu in Cestohova (n. 1882)
- 1953 - Margaret Bondfield, puliticu britannicu (n. 1873)
- 1958 - Imre Nagy, puliticu ungherese (n. 1896)
- 1962 - Aleksey Antonov, generale di l'Armata Suviètica (n. 1896)
- 1963 - Richard Kohn, footballista è manager austriacu (n. 1888)
- 1966 - Şakir Zümre, avucatu turcu è u primu industriale di l'epica ripubblicana (n. 1885)
- 1977 - Wernher von Braun, scientist tedescu (n. 1912)
- 1979 - Ayhan Işık, attore di cinema turcu (n. 1929)
- 1979 - Ayşe Sıdıka Avar, maestru turcu (n. 1901)
- 1979 - Nicholas Ray, regista americanu (n. 1911)
- 1994 - Kristen Pfaff, bassista americanu (n. 1967)
- 2006 - Cüneyd Orhon, artista kemençe turcu (n. 1926)
- 2012 - Nayef bin Abdulaziz al-Saud, principe saudita (n. 1934)
- 2012 - Susan Tyrrell, attrice, pittrice è autrice americana (b. 1945)
- 2013 - Josip Kuže, calciatore è manager jugoslavu di origine croata (n. 1952)
- 2013 - Ottmar Walter, footballista tedescu (n. 1924)
- 2014 - Ayşe Şasa, sceneggiatore e scrittore turco (n. 1941)
- 2016 - Jo Cox, parlamentare laburista britannicu (n. 1974)
- 2017 - John G. Avildsen, regista americanu (n. 1935)
- 2017 - Christian Cabrol, chirurgu cardiacu francese (n. 1925)
- 2017 - Stephen Furst, attore americanu è direttore di filmu di televisione (n. 1955)
- 2017 - Curt Hanson, puliticu americanu (n. 1943)
- 2017 - Helmut Kohl, cancelliere di Germania (n. 1930)
- 2018 - Martin Bregman, regista americanu (n. 1926)
- 2019 - Frederick Andermann, mèdicu canadianu è accademicu (n. 1930)
- 2019 - Erzsébet Gulyás-Köteles, ginnasta ungherese (n. 1924)
- 2020 - John Benfield, attore inglese (n. 1951)
- 2020 - Haribhau Jawale, puliticu indianu (n. 1953)
- 2020 - Paulinho Paiakan, puliticu brasilianu (n. 1953)
- 2020 - Patrick Poivey, attore è artista di doppiaggio francese (n. 1948)
Vacanze è occasioni speciali
- "Bloomsday" in Irlanda
- Ghjornu di l'Impiegati Publici di Turchia
Esse u primu à cummentà