Oghje in Storia: U Farmacista Americanu Pemberton hà trovu a Formula per a Coca Cola

Ghjuvanni Pinkrto
Ghjuvanni Pinkrto

U 13 d'uttrovi hè u 286esimu ghjornu (u 287esimu in l'anni bisestili) di l'annu secondu u calendariu gregurianu. U numaru di ghjorni chì restanu finu à a fine di l'annu hè 79.

ferroviaria

  • 13 ottobre 1870 A direzzione di a linea Edirne-Sarımbey hè stata accettata cù vuluntà.
  • 13 ottobre 1923 Ankara divintò a capitale di u novu Statu turcu. I diplomatici stavanu in vitture di dorme tirate à rails ciechi in a Stazione Ferroviaria di Ankara finu à truvà un locu per stà in Ankara. I vitture di dorme eranu 5 lire per notte.

Eventi

  • 54 - Nero ascende à u tronu di Roma.
  • 1492 - Christopher Columbus sbarca nantu à una isula in Bahamas chì ellu chjama San Salvador, chì i Nativi chjamanu Guanahani.
  • 1773 - L'astrònomu francese Charles Messier hà scupertu a galaxia Vortex.
  • 1775 - A Marina di i Stati Uniti hè stabilitu.
  • 1792 - A prima petra per l'edifiziu cunnisciutu cum'è a Casa Bianca in i Stati Uniti hè posta.
  • Erevan, chì era statu sottu u regnu musulmanu da u 1827 - 658, fù captu da i Russi.
  • 1843 - B'nai B'rith (Alliance Sons), a prima organizazione di carità ebraica cunnisciuta, hè fundata in New York.
  • 1845 - In u referendum tenutu in Texas, hè statu decisu di unisce à i Stati Uniti.
  • 1884 - U meridianu chì passa per l'Osservatoriu di Greenwich hè accettatu cum'è u puntu di partenza per i gradi 0 è i fusi orari internaziunali.
  • 1886 - U farmacista americanu Pemberton hà scupertu a formula di Coca Cola.
  • 1900 - Neurologu austriacu Sigmund Freud, libru famosu Interpretazione di i sognipublicatu u .
  • 1911 - U Regnu d'Italia occupa Derne.
  • 1914 - Garrett Morgan hà inventatu è patentatu a maschera di gas.
  • 1918 - U guvernu di l'Unione è u Prugressu guidatu da Talat Pasha dimissioni.
  • 1921 - U Guvernu GNAT hà firmatu u Trattatu di Kars cù l'Azerbaijan, l'Armenia è a Georgia, è a Guerra d'Indipendenza Turca finisci nantu à u Front Orientale.
  • 1923 - In a Gran Assemblea Naziunale Turca, hè statu decisu chì Ankara seria a sede di u guvernu è a capitale.
  • 1935 - Atatürk chjude e Logge Masoniche chì operanu in Turchia.
  • 1943 - II. Sicunna Guerra Munniali : U novu Guvernu in Italia, chì hà abbattutu Mussolini è hà pigliatu u putere, cambiò i partiti è dichjarò a guerra à a Germania, furmendu una alleanza cù i Putenzi Alliati.
  • 1944 - Riga, l'attuale capitale di a Lettonia, passò sottu u cuntrollu di l'Unioni Suviètica.
  • 1946 - A Custituzione di a Quarta Republica hè aduttata in Francia.
  • 1951 - ripublica Günseli Başar hè stata scelta cum'è a Regina di Bellezza di Turchia in u cuncorsu di bellezza urganizatu da u ghjurnale.
  • 1955 - Suna Kan vincìu u "Concursu Viotti Violin". Le concours était organisé pour le célèbre violoniste italien Giovanni Battista Viotti.
  • 1968 - A prima caravana di i travagliadori turchi si trasfirìu in Australia.
  • 1970 - Fiji divintò membru di l'ONU.
  • 1972 - Un aviò militare uruguaianu s'imbatte in l'Andi (à u cunfini di l'Argentina è u Cile). I 16 sopravviventi sò stati ghjunti è salvati u 23 dicembre. Vede: Volu 571 di l'Uruguayan Air Force
  • 1972 - Un aviò di passageru Ilyushin Il-62 di l'Aeroflot di l'Unione Sovietica Airways si sbatte in avvicinamentu à l'Aeroportu Internaziunale di Sheremetyevo vicinu à Mosca; Tutti i 164 passageri è 10 membri di l'equipaggiu sò morti.
  • 1976 - L'aviò di carica di Bolivia Airlines s'incide in Santa Cruz (Bolivia); 97 persone sò morti, 100 in terra è a maiò parte di i zitelli.
  • 1977 - Quattru Palestiniani dirottanu un aviò di passageru in Somalia è dumandanu a liberazione di 11 detenuti di a Fazione di l'Armata Rossa.
  • 1980 - I militanti di manca Ahmet Saner è Kadir Tandoğan, chì anu uccisu un ufficiale americanu è un amicu turcu in Istanbul u 16 d'aprile di u 1980, sò stati cundannati à morte.
  • 1986 - U Great Homeland Party si dissolve.
  • 1990 - A Guerra Civile Libanese, chì dura da u 1975, hè finita.
  • 1991 - I primi elezzioni parlamentari sò tenuti in Bulgaria dopu à u veru sucialismu.
  • 1991 - L'ex Subsecretariu di l'Urganizazione Naziunale di l'Intelligenza Generale Retiratu Adnan Ersöz hè statu uccisu. Hè statu annunziatu chì i militanti di l'urganisazione Dev-Sol uccisu Ersöz.
  • 1994 - A pulizzia finanziaria pigliò trilioni di lire di antichità, artefatti storichi è dipinti di Halil Bezmen, quandu stavanu per esse cuntrabandati in i Stati Uniti.
  • 1995 - U fisicu britannicu Joseph Rotblat è u so gruppu antinuclear ricevenu u Premiu Nobel per a Pace.
  • 1995 - In u Campionatu Mundiale di Wrestling in Praga, Hamza Yerlikaya divintò u campionu mundiale in 82 kg.
  • 1996 - Radikal u ghjurnale principia a publicazione.
  • 1997 - Golden Boll Film Festival cunclusu. Regia di Zeki Demirkubuz Innocenza U filmu hà vintu u primu postu.
  • 2002 - In Serbia, a prima elezzione presidenziale tenuta dopu à l'abbattimentu di Slobodan Milošević hè stata dichjarata invalida per via di a bassa participazione.
  • 2002 - New Age u ghjurnale principia a publicazione.
  • 2006 - L'Assemblea Generale di l'ONU hà numinatu formalmente u Ministru di l'Affari Esteri di Corea di u Sudu Ban Ki-moon cum'è u novu Sicritariu Generale di l'ONU. Moon hà pigliatu u regnu di Kofi Annan l'1 di ghjennaghju di u 2007.
  • 2006 - Premiu Nobel di a Pace spartutu trà Bangladesh Mohammed Yunus è Grameen Bank.
  • 2010 - 33 minatori intrappulati sottu à l'accidentu minerariu in Cile sò stati salvati vivi dopu à 69 ghjorni.
  • 2020 - U supportu allargatu per Microsoft Office 2010 hè finitu.

nascite

  • 1474 - Mariotto Albertinelli, peintre italien († 1515)
  • 1820 - John William Dawson, geologu canadianu è amministratore universitariu (m. 1899)
  • 1853 - Lillie Langtry, americana (britannica) sucialita, attrice è pruduttore (m. 1929)
  • 1887 - Jozef Tiso , prete cattolico slovacu è puliticu prominente di u Partitu Populare Slovaccu (m. 1947 )
  • 1890 - Conrad Richter, scrittore americanu (m. 1968 )
  • 1903 - Takiji Kobayashi, scrittore giapponese di letteratura proletaria († 1933)
  • 1909 Art Tatum, pianista di jazz americanu († 1956)
  • 1920 - Laraine Day, attrice americana (m. 2007)
  • 1921 - Yves Montand, cantante è attore di cinema francese († 1991)
  • 1923 - Süha Özgermi, omu d'affari è urganizatore turcu (m. 2013)
  • 1924 - Roberto Eduardo Viola, suldatu è dittaturi argentini (m. 1994)
  • 1925 Lenny Bruce, comicu americanu (m. 1966)
  • 1925 - Margaret Hilda Thatcher, chimicu britannicu, puliticu è Primu Ministru di u Regnu Unitu (m. 2013)
  • 1925 - Gustav Winckler, cantante danese († 1979)
  • 1927 - Lee Konitz, musicista di jazz americanu, cumpusitore è sassofonista alto (m. 2020)
  • 1927 - Nur Ali Tabende, attivista iranianu per i diritti umani (m. 2019)
  • 1927 - Turgut Özal, ingegnere elettricu turcu, puliticu è 8u presidente di a Republica di Turchia (m. 1993)
  • 1931 - Raymond Kopa, anzianu footballista francese († 2017 )
  • 1932 : Liliane Montevecchi, chanteuse, danseuse et actrice franco-italienne († 2018)
  • 1934 - Nana Mouskouri, cantante greca
  • 1936 - Christine Nöstlinger, scrittrice austriaca († 2018)
  • 1936 - Shirley Bunnie Foy, cantante americana (m. 2016)
  • 1939 - Melinda Dillon, attrice americana
  • 1941 - Neil Aspinall, dirigente di a cumpagnia di musica britannica (m. 2008)
  • 1941 - Emre Kongar, scientist suciale turcu è accademicu
  • 1941 - Paul Simon, musicista americanu
  • 1942 - Rutanya Alda hè una attrice americana di origine lettone.
  • 1942 - Aykut Oray, attore turcu di teatru, cinema è serie TV (m. 2009)
  • 1945 - Dési Bouterse, omu puliticu è suldatu surinamese
  • 1948 - Nusrat Fateh Ali Khan, musicista pakistanese (m. 1997)
  • 1949 - Tarık Akan, attore di cinema turcu (m. 2016)
  • 1950 - Tamer Levent, attore, regista è scrittore turcu
  • 1956 - Sinan Sakić, cantante pop-folk serba (m. 2018)
  • 1958 - Jamal Khashoggi, ghjurnalistu è autore saudi (m. 2018)
  • 1959 - Melek Gençoğlu, scrittore turcu
  • 1961 - Doc Rivers, Anzianu ghjucadore NBA
  • 1961 - Abderrahmane Sissako, direttore è pruduttore mauritanu
  • 1962 - Kelly Preston, attrice, mudellu è cantante americana (m. 2020)
  • 1964 - Allen Covert, attore è umorista americanu
  • 1966 - Baja Mali Knindža, cantante folk è autore serba
  • 1967 - Aleksander Čeferin, manager di football slovenu
  • 1967 - Javier Sotomayor, ex saltatore in altu cubanu
  • 1967 - Kate Walsh, attrice è imprenditore americana
  • 1969 - Lev Mayorov, footballista è manager azerbaijan (m. 2020)
  • 1970 - Paul Potts, tenore inglese
  • 1971 - Sacha Baron Cohen, attore inglese
  • 1977 - Antonio Di Natale, anzianu ghjucadore di a squadra naziunale di football d'Italia
  • 1977 - Paul Pierce, ghjucadore di basket prufessiunale americanu
  • 1978 - Jermaine O'Neal, ex ghjucatore di basket prufessiunale americanu
  • 1979 Wes Brown, footballista inglese
  • 1979 - Mamadou Niang, ex futbolista senegalese
  • 1980 - Ashanti, pruduttore di dischi americanu, attrice, ballerina è mudellu
  • 1980 - David Haye, pugile britannicu
  • 1980 - Scott Parker, ex futbolista internaziunale inglese
  • 1982 - Hans Cornelis, footballista belga
  • 1982 - Ian Thorpe, natatore australianu
  • 1984 - Leonel Núñez, futbolista argentinu
  • 1986 Gabby Agbonlahor, ex futbolista inglese
  • 1986 - Sergio Pérez, futbolista messicanu
  • 1987 - Tochinoshin Tsuyoshi, luttatore di sumo prufessiunale georgianu
  • 1989 - Enrique Pérez, futbolista messicanu
  • 1989 - Breno Borges, footballista brasilianu
  • 1989 - Alexandria Ocasio-Cortez, puliticu americanu, attivista è educatore
  • 1994 - Kübra Akman, volleyballista turcu
  • 1995 - Park Jimin, cantante, cantautore è ballerino sudcoreanu
  • 1996 - Joshua Wong, attivista è puliticu di Hong Kong
  • 2001 - Caleb McLaughlin, attore americanu di televisione è film

morti

  • 54 - Claudius, Imperatore Rumanu (b. 10 aC)
  • 1282 - Nichiren, monacu buddista giapponese è fundatore di u Buddhismu Nichiren (b. 1222)
  • 1605 - Théodore de Bèze, teologu protestante calvinista francese, riformatore è studiosu (n. 1519)
  • 1687 - Geminiano Montanari, astronome italien (né en 1633 )
  • 1715 - Nicholas Malebranche, philosophe français et théologien catholique (n. 1638 )
  • 1815 - Joachim Murat, feldmarescial francese, Granduca, è Rè di Napuli (eseguitu da un squadrone di fucilazione) (n. 1767)
  • 1822 - Antonio Canova, scultore talianu (n. 1757)
  • 1825 - Massimiliano Joseph I, primu regnu di u Regnu di Baviera (n. 1756)
  • 1863 - Philippe Antoine d'Ornano, suldatu è puliticu francese (n. 1784 )
  • 1882 - Arthur de Gobineau, diplomaticu, scrittore è filosofu francese (n. 1816)
  • 1890 - Samuel Freeman Miller, duttore è avucatu americanu (n. 1816)
  • 1905 - Henry Irving, attore inglese (n. 1838)
  • 1919 - Karl Adolph Gjellerup, pueta è scrittore danese (n. 1857)
  • 1928 - Maria Feodorovna, imperatrice di Russia (n. 1847)
  • 1937 - Kazimierz Nowak, viaghjatore, ghjurnalista è fotografu pulaccu (n. 1897)
  • 1938 - EC Segar, caricaturista americanu di Popeye (Popeye) creatore (n. 1894)
  • 1945 - Milton S. Hershey, cioccolatu americanu (n. 1857)
  • 1946 - Helen Bannerman, autrice scozzese (n. 1862)
  • 1955 - Manuel Ávila Camacho, puliticu è capu militare chì hà servitu cum'è presidente di u Messicu da u 1940 à u 1946 (n.
  • 1961 - Augustus John, pittore è artista graficu inglese (n. 1876)
  • 1968 - Bea Benaderet, attrice è comica americana (n. 1906)
  • 1971 - Ömer Nasuhi Bilmen, eruditu religiosu turcu è 5u presidente di l'Affari Religiosi (n. 1882)
  • 1973 - Cevat Şakir Kabaağaçlı (Pescador d'Halicarnassus), scrittore turcu (n. 1890)
  • 1974 - Ed Sullivan, presentatore di varietà americanu (b. 1901)
  • 1978 - Ferih Egemen, attore di teatru è film turcu, regista, scrittore è attore di voce (n. 1917)
  • 1981 - Antonio Berni, pittore argentinu (n. 1905)
  • 1986 - Kâmuran Yüce, artista di teatru turcu (accidente di trafficu) (n. 1926)
  • 1987 - Nilgün Marmara, pueta turcu (n. 1958)
  • 1987 - Walter Houser Brattain, fisicu americanu (n. 1902)
  • 1990 - Le Duc Tho, rivoluzionariu vietnamita, diplomaticu, è fundatore di u Partitu Cumunista di Vietnam (n. 1911)
  • 1991 - Adnan Ersöz, suldatu turcu (n. 1917)
  • 1994 - Selim Turan, pittore è scultore turcu (n. 1915)
  • 1999 - Mahmut Tali Öngören, scrittore di cinema è teatru turcu (n. 1931)
  • 2003 - Bertram Brockhouse, fisicu canadianu (n. 1918)
  • 2008 - Guillaume Depardieu, attore francese (n. 1971)
  • 2010 - Gérard Berliner, cantante, cantautore, cumpusitore è attore francese (n. 1958)
  • 2011 - Hasan Güngör, lottatore turcu (n. 1934)
  • 2013 - Dottie Berger MacKinnon, filantropu americanu (n. 1942)
  • 2013 - Lou Scheimer, famosa sucietà di produzzione americana Studi di filmazionefundatore, pruduttore è animatore (n. 1928)
  • 2014 - Elizabeth Norment, attrice americana (n. 1952)
  • 2016 - Bhumibol Adulyadej, rè di Tailanda (n. 1927)
  • 2016 - Dario Fo, drammaturgu, direttore di teatru, attore, premiu Nobel talianu (n. 1926)
  • 2016 - Andrzej Kopiczyński, attore polacco (n. 1934)
  • 2017 - Pierre Hanon, ex futbolista è manager belga (n. 1936)
  • 2017 - Albert Zafy , puliticu malgache è 6u presidente di Madagascar (n. 1927)
  • 2018 - William Coors, omu d'affari americanu (n. 1916)
  • 2018 - Patricia Lesley Hollis, pulitica è educatrice britannica (b. 1941)
  • 2018 - Nikolay Pankin, natatore russo è allenatore di natazione (n. 1949)
  • 2020 - Jean Cardot, scultore francese (n. 1930)
  • 2020 - Marisa de Leza, attrice spagnola (n. 1933)

Vacanze è occasioni speciali

  • Ankara divintò a capitale

Esse u primu à cummentà

lascia una risposta

U vostru indirizzu email ùn seranu micca publicatu.


*