U 10 dicembre hè u 344esimu ghjornu (u 345esimu ghjornu s'è l'annata bisesta) secondu u calendariu gregurianu. U numaru di ghjorni chì restanu finu à a fine di l'annu hè 21.
ferroviaria
- 10 dicembre 1923 Hügnen, u rapprisintanti di a Cumpagnia Naziunale di Ferroviari Turchi, accunsentutu cù u Diputatu di i Travaglii Publici Muhtar Bey in Ankara nantu à un testu di accordu nantu à i Ferrovii Anatoliani. L'accordu hè statu appruvatu da u guvernu è u Cumitatu Nafia. In ogni casu, in u cumitatu di Muvazene-i Maliye, hè statu enfatizatu chì i Ferroviari Anatoliani ùn deve micca cascà in e mani di a capitale britannica opponendu à u prugettu.
- 10 dicembre 1924 A fundazione di a Linea Ankara-Yahşihan, chì hè u principiu di a strada chì unisce Ankara à l'est, hè stata posta da u presidente Mustafa Kemal Pasha.
- 10 dicembre 1928 Un accordu hè firmatu trà u guvernu è a cumpagnia ligata, assicurendu l'acquistu di e Ferrovie Anadolu.
- 1863 - U metro di Londra hè apertu.
Eventi
- 1817 - Mississippi si unisce à l'unione cum'è u 20u statu di i Stati Uniti.
- 1877 - Guerra ottomana-russa: L'armata russa hà pigliatu Pleven dopu à 5 mesi d'assediu.
- 1898 - Dopu à a Guerra Hispano-Americana, Cuba hà guadagnatu a so indipendenza da a Spagna.
- 1901 - I primi premi Nobel sò attribuiti.
- 1902 - A diga di Aswan custruita nantu à u fiumu Nilu in Egittu hè stata messa in serviziu.
- 1906 - Theodore Roosevelt diventa u primu americanu à riceve u Premiu Nobel per a Pace per u so rolu di mediatore in a fine di a Guerra Russo-Giapponese.
- 1923 - U pueta irlandese William Butler Yeats riceve u Premiu Nobel per a Letteratura.
- 1927 - U filòsufu francese Henri Bergson riceve u Premiu Nobel per a Letteratura.
- 1929 - U scrittore tedescu Thomas Mann riceve u Premiu Nobel per a Literatura.
- 1937 - Significa "a cità fatta fiorente da Abdulaziz" ma'muretulaziz o in breve, u nome di a cità di Elaziz fù cambiatu in Elazig.
- 1941 - fora di a costa di Malaya Prìncipe di Gales ve repulsa Dui corazzati di a Royal Navy, unu di i dui corazzati di a Royal Navy, sò stati affundati da i bombardieri torpedo di a Marina Imperiale Giapponese.
- 1948 - L'Assemblea di e Nazioni Unite aduttatu a Dichjarazione di i Diritti Umani. Turchia hà vutatu per accettà a Dichjarazione Universale di i Diritti Umani. Oghje hè sempre celebratu cum'è u ghjornu di i diritti umani.
- 1956 - Scontri scoppianu in Ungheria è a lege marziale hè stata dichjarata.
- 1963 - U Sultanatu di Zanzibar hà guadagnatu a so indipendenza da u Regnu Unitu. Hè stata unita cù a Tanzania u 26 d'aprile di u 1964.
- 1964 - Martin Luther King hà ricevutu u Premiu Nobel per a Pace.
- 1970 - U scrittore russu Aleksandr Solzhenitsyn riceve u Premiu Nobel per a Literatura.
- 1971 - 26 accusati, cumpresu Tarık Ziya Ekinci, Sicritariu Generale di u Partitu di i Travagliatori di Turchia Centri culturali rivoluzionari orientali u so casu hè statu iniziatu in Diyarbakır.
- 1975 - U scientist russu Andrey Saharov riceve u Premiu Nobel per a Pace.
- 1977 - Amnistia Internaziunale riceve u Premiu Nobel per a Pace.
- 1977 - 9 prigiuneri pulitichi fughjenu da a Prigione di Istanbul Toptaşı.
- 1978 - Enver Sadat è Menachem Begin ricevenu u Premiu Nobel per a Pace.
- 1979 - Mamma Teresa riceve u Premiu Nobel per a Pace.
- 1979 - Dopu à a nomina di İsmet Kurt per rimpiazzà u Direttore Generale di l'Opera è u Ballet di Statu Gürer Aykal, precedentemente licenziatu, l'impiegati di l'Opera è u Ballet di u Statu anu decisu di ùn participà à a messa in scena di Carmina Burana. Kurt dimissioni dui ghjorni dopu.
- 1983 - Finisce u regime militare in Argentina ; Raul Alfonsin divintò u primu presidente civile di l'Argentina dopu à 8 anni.
- 1983 - Lech Walesa, capu di l'Unione di Solidarietà Polacca, riceve u Premiu Nobel per a Pace.
- 1984 - U vescu sudafricanu Desmond Tutu riceve u Premiu Nobel per a pace.
- 1987 - L'Associu di i Diritti Umani hà presentatu una petizione cù 130 mila firme chì dumandava "Abolizione di Amnistia Generale è Pene di Morte" à a Segreteria Generale di l'Assemblea.
- 1987 - U Premiu di stampa Sedat Simavi hè statu datu à Uğur Mumcu.
- 1988 - A prima operazione di trasplante di fegatu hè stata realizata in Turchia. A cirurgia hè stata realizata da u Prof.Dr. da l'Università Ankara Hacettepe. Mehmet Haberal hà fattu.
- 1988 - A lege di amnistia di i studienti, vetu da u presidente Kenan Evren, hè stata riadattata in u Parlamentu. A lege hà permessu di copre a testa in l'università.
- 1988 - Necip Mahfuz egizianu riceve u Premiu Nobel per a Literatura.
- 1993 - E forze di sicurezza arruinavanu a sede di u ghjurnale Özgür Gündem in Kadırga, Istanbul, è arrestanu tutti l'impiegati.
- 1994 - Yasser Arafat, Shimon Perez è Yitzhak Rabin ricevenu u Premiu Nobel per a Pace.
- 2002 - L'Università di Stanford hà annunziatu chì clonerà l'embrioni umani.
- 2002 - L'ex presidente americanu Jimmy Carter riceve u Premiu Nobel per a Pace per a so mediazione diplomatica in u Mediu Oriente in l'anni 1970.
- 2002 - Una nave chì porta missili Scud da a Corea di u Nordu hè interceptata da a Marina Spagnola in u Mari Arabu.
- 2002 - Bangladesh libera dui ghjurnalisti europei ch'ellu avia arrestatu.
- 2003 - Shirin Ebadi iraniana divintò a prima donna musulmana à riceve u Premiu Nobel per a Pace.
- 2005 - 10 Dicembre Movimentu hà tenutu a so prima riunione in Istanbul Dedeman Hotel.
- 2016 - L'attacchi sò stati vicinu à l'Istanbul Vodafone Arena. 43 persone sò state ammazzate è 155 ferite in e duie splusioni.
nascite
- 1783 - María Bibiana Benítez, scrittrice portoricana († 1873)
- 1804 - Carl Gustav Jacobi, matematicu tedescu (m. 1851 )
- 1815 - Ada Lovelace, matematica è autrice inglese (n. 1852)
- 1821 - Nikolay Nekrasov, pueta è ghjurnalistu russu (m. 1878)
- 1822 - César Franck, cumpusitore francese († 1890 )
- 1824 - George MacDonald, autore scozzese, pueta è predicatore universalista cristianu (m. 1905)
- 1830 Emily Dickinson, pueta americana († 1886)
- 1851 - Melvil Dewey, bibliotecariu americanu (m. 1931)
- 1870 - Adolf Loos, architettu austriacu (m. 1933)
- 1870 - Pierre Félix Louis, poeta e scrittore francese († 1925 )
- 1882 - Otto Neurath, filòsufu austriacu di a scienza, sociologu è ecunumista puliticu (m. 1945)
- 1883 - Giovanni Messe, soldat et homme politique italien († 1968 )
- 1883 - Andrei Vyshinsky, omu di statu suvièticu, diplomaticu è avucatu (m. 1954)
- 1890 - László Bárdossy , diplomaticu è puliticu ungherese (n. 1941 )
- 1891 - Nelly Sachs, scrittrice, pueta tedesca è premiata Nobel (m. 1970 )
- 1901 - Franz Fischer, suldatu tedescu è ufficiale SS († 1989 )
- 1903 - Una Merkel, attrice americana di teatru, cinema, radiu è televisione (m. 1986)
- 1923 - Jorge Semprun, scrittore spagnolu (m. 2011)
- 1923 - Simone Chrisostome, suldatu francese è membru di a Resistenza francese († 2021)
- 1927 - Antoni Gausí, anzianu ghjucadore di football prufessiunale spagnolu
- 1938 - Faruk al-Shara, diplomaticu è puliticu sirianu
- 1941 - Burçin Oraloğlu, attrice di teatru, cinema è serie TV turca
- 1941 - Günter Willumeit, comicu tedescu (m. 2013)
- 1941 - Peter Sarstedt, cantante pop-folk inglese (m. 2017)
- 1944 - Oya İnci, attrice di teatru, cinema è serie TV turca
- 1948 - Dušan Bajević, footballista è manager bosniacu
- 1948 - Abu Abbas, capu di u Fronte di Liberazione di a Palestina (m. 2004)
- 1953 - Atilla Atasoy, artista di musica pop turca
- 1957 - Hasan Kaçan, caricaturista, attore è cineasta turcu
- 1957 - Michael Clarke Duncan, attore è pruduttore americanu (m. 2012)
- 1960 - Kenneth Branagh, direttore britannicu
- 1961 - Nia Peeples, cantante è attrice americana
- 1961 - İsmet Yılmaz, puliticu turcu è avucatu
- 1964 - Edith González, attrice di telenovela è film messicana (m. 2019)
- 1964 - Abdurrahim Karslı, accademicu è puliticu turcu
- 1964 - José Antonio Pujante , puliticu spagnolu è prufessore di filusufìa (m. 2019 )
- 1965 - J Mascis, musicista americanu
- 1969 - Ergün Demir, attore, regista è sceneggiatore turcu
- 1970 - Kevin Sharp, cantanti è musicista country americanu (m. 2014)
- 1972 - Brian Molko, musicista lussemburghese
- 1974 - Meg White, batterista americanu
- 1978 - Anna Jesień, atleta polacca
- 1978 - Željko Vasic, cantanti croatu
- 1980 - Sarah Chang, virtuosa di u viulinu americanu
- 1982 - Sultan Kösen, agricultore turcu è a persona vivente più alta di u mondu secondu u Guinness Book of Records.
- 1983 - Xavier Samuel, attore australianu
- 1985 - Raven-Symoné, attrice è cantante pop americana
- 1987 - Gonzalo Higuaín, futbolista naziunale argentina
- 1988 - Wilfried Bony, footballista naziunale di a Costa d'Avorio
- 1988 - Neven Subotic, futbolista serbu
- 1996 - Kang Daniel, cantante, cantautore è imprenditore sudcoreanu
morti
- 925 - Sancho I, rè medievale di Pamplona (905 - 925) (n. 860 )
- 1041 - IV. Michele divintò imperatore di l'Imperu Bizantinu da l'11 d'aprile di u 1034 à u 10 di dicembre di u 1041 (b. 1010).
- 1081 - III. Nicéforo, imperatore bizantinu da u 1078 à u 1081 (b. 1002)
- 1113 - Rıdvan, nipote di Alp Arslan, u regnu di u Grande Statu Seljuk, è u figliolu di Tutus, u capu di u Statu Seljuk sirianu (b. ?)
- 1198 - Ibn Rushd, filòsufu è mèdicu arabu andalusu (n. 1126)
- 1475 - Paolo Uccello, talianu RönesansPittore à a scola fiorentina à l'iniziu di u I (b. 1397)
- 1851 - Karl Drais, inventore tedescu (n. 1785)
- 1865 - Léopold I, duca di Sassonia è primu re di Belgio (n. 1790)
- 1867 - Sakamoto Ryōma, samurai giapponese (n. 1836)
- 1896 - Alfred Nobel, chimicu è ingegnere svedese (n. 1833)
- 1911 - Joseph Dalton Hooker, botanicu è esploratore inglese (n. 1817)
- 1926 - Nikola Pašić , puliticu serbu (n. 1845 )
- 1936 - Luigi Pirandello, écrivain italien et lauréat du prix Nobel (n. 1867 )
- 1966 - Vladimir Bodiansky, ingegnere civili russu (n. 1894)
- 1967 - Otis Redding, musicista americanu (n. 1941)
- 1968 - Karl Barth, teologu protestante svizzeru cuntimpuraniu (n. 1886)
- 1972 - Gyula Moravcsik, bizantinologu ungherese (n. 1892)
- 1974 - Edward William Charles Noel, ufficiale di l'intelligence britannica (n. 1886)
- 1978 - Ed Wood, sceneggiatore, direttore, pruduttore è attore americanu (n. 1924)
- 1988 - Richard S. Castellano, attore americanu (n. 1933)
- 1993 - Ertuğrul Bilda, attore turcu (n. 1915)
- 1994 - Sâdi Yâver Ataman, espertu di folklore turcu è musica folk è compilatore (n. 1906)
- 1994 - Keith Joseph, avucatu è puliticu inglese (n. 1918)
- 1999 - Franjo Tuđman, primu presidente di Croazia (n. 1922)
- 2004 - Eren Uluergüven, artista di teatru turcu è assistente à a regia (n. 1983)
- 2005 - Eugene McCarthy, puliticu americanu (n. 1916)
- 2005 - Richard Pryor, umorista è attore americanu (n. 1940)
- 2006 - Augusto Pinochet, dittaturi di Cile (n. 1915)
- 2007 - Sabahattin Zaim, ecunumista turcu è accademicu (n. 1926)
- 2007 - Vitali Hakko, omu d'affari turcu (n. 1913)
- 2010 - John Fenn, prufissore americanu di chimica analitica (n. 1917)
- 2012 - Antonio Cubillo, avucatu, puliticu, attivista è militante spagnolu (n. 1930)
- 2015 - Arnold Peralta, anzianu ghjucadore di football internaziunale honduresu (n. 1989)
- 2015 - Dolph Schayes, ghjucadore di basket prufessiunale americanu (n. 1928)
- 2016 - Eric Hilton, omu d'affari è filantropu americanu chì pussede una catena d'alberghi (b. 1933)
- 2016 - Alberto Seixas Santos, regista portughese (n. 1936)
- 2017 - Viktor Potapov, marinaru di Ruz è atleta di vela (n. 1947)
- 2017 - Eva Todor, attrice brasiliana (n. 1919)
- 2018 - Xavier Tilliette, filosofu, storicu è teologu jésuita francese (n. 1921)
- 2019 - Albert Bertelsen, pittore è artista graficu danese (n. 1921)
- 2019 - Barrie Keeffe, drammaturgu è sceneggiatore inglese (n. 1945)
- 2019 - Yuri Luzhkov, puliticu russu (n. 1936)
- 2019 - Jim Smith, footballista inglese, allenatore di football è manager (n. 1940)
- 2020 - Tom Lister, Jr., attore americanu è lottatore prufessiunale (n. 1958)
- 2020 - Myriam Sienra, attrice è ghjurnalista paraguaiana (n. 1939)
- 2020 - Carol Sutton, attrice americana (n. 1944)
- 2020 - Barbara Windsor, attrice inglese di scena, cinema è televisione (n. 1937)
- 2020 - Rahnaward Zaryab, rumanzista afganu, scrittore di storie è ghjurnalistu (n. 1944)
Vacanze è occasioni speciali
- Ghjornu mundiale di i diritti umani
Esse u primu à cummentà