Oghje in a Storia: Edith Cresson diventa a prima donna Primu Ministru di Francia

Edith Cresson diventa a prima donna Primu Ministru di Francia
Edith Cresson hè diventata a prima donna Primu Ministru di Francia

U 15 di maghju hè u 135esimu ghjornu di l'annu (u 136esimu in l'anni bisestili) secondu u calendariu gregurianu. Restanu 230 ghjorni à a fine di l'annu.

ferroviaria

  • U 15 di maghju di u 1891 hè stata aperta a linea Lefke-Bilecik (36 km). 125 mila franchi sò stati spesi per ogni chilometru.
  • U 15 di maghju di u 1923, l'Inghilterra hà compru alcune azioni di u Eastern Railways Bank in Zurich. Stu bancu; I Ferrovie Anatoliani tenenu u cuntrollu di u Portu di Haydarpaşa, Konya Plain İrva è İska Company è Mersin-Tarsus-Adana.

Eventi

  • 1648 - U Trattatu di Westfalia hè firmatu, finisce a Guerra di Trent'anni.
  • 1718 - L'avucatu di Londra James Puckle hà inventatu a mitragliatrice.
  • 1756 - A Guerra di Sette Anni, cunnisciuta ancu cum'è a Guerra Franco-Indiana, principia quandu a Gran Bretagna dichjara guerra à u Regnu di Francia in a lotta per a dominazione in l'America di u Nordu.
  • 1856 - Anadolu Feneri è u phare di Rumeli sò custruiti è operati da i Francesi.
  • 1873 - Darüşşafaka High School hè stata creata.
  • 1919 - Mustafa Kemal, in Yıldız Palace Küçük Mabeyn Mansion, Sultan VI. Si ncuntrau cù Mehmed Vahideddin.
  • 1919 - I Grechi, cù u sustegnu di l'Alliati, occupanu İzmir. U ghjurnalistu Hasan Tahsin è u capu di u serviziu militare u coronellu Süleyman Fethi sò stati ammazzati da i suldati grechi è diventenu i primi martiri di a Guerra d'Indipendenza Turca.
  • 1924 - I studienti Sanayi-i Nefise Mektebi aprenu a so prima mostra di pittura in Istanbul.
  • 1928 - A caricatura, in quale u caratteru di Mickey Mouse, creatu da Walt Disney, appare per a prima volta. Aviò Pazzu intrutu in u spettaculu.
  • 1932 - U primu à publicà u kurdu cù l'alfabbetu latinu hawar rivista principia a so vita di publicazione.
  • 1933 - U rumanzu russu Maxim Gorky, mentre passava da l'Italia à a Russia, ghjunse à Istanbul è visitò a Moschea di Suleymaniye è parechji musei.
  • 1935 - U metro di Mosca, a custruzzione di u quali fù cuminciatu da Josef Stalin in u 1931 è unu di i più grandi metri in u mondu, hè stata aperta.
  • 1940 - McDonald's hè stata fundata in America.
  • 1958 - L'Unioni Suviètica lancia u satellitu Sputnik 3.
  • 1960 - L'Unioni Suviètica lancia u satellitu Sputnik 4.
  • 1963 - L'astronauta americanu Gordon Cooper hè statu lanciatu in u spaziu cù a capsula chjamata "Mercury-Atlas 8" per fà u volu spaziale più longu mai fattu. Cooper hà passatu 34 ore è 19 minuti in u spaziu.
  • 1966 - In Washington, DC, 8000 XNUMX persone prutestavanu a Guerra di Vietnam intornu à a Casa Bianca per duie ore.
  • 1969 - Cù l'adopzione di l'emendamentu custituziunale in u Parlamentu, l'ex membri di u Partitu Democraticu anu datu l'uppurtunità di rinvià i so diritti pulitichi.
  • 1972 - L'isula di Okinawa, chì era stata occupata da i Stati Uniti dapoi u 1945, hè stata restituita à l'amministrazione di u Giappone.
  • 1980 - U prucessu chì porta à u colpu di u 12 settembre 1980 in Turchia (1979-12 settembre 1980): Quandu u nome di Atatürk hè statu citatu in a preghiera à a fine di u Mawlid, chì hè statu lettu in una moschea in Istanbul per Regaip Kandili è trasmessu in diretta in televisione, un gruppu di persone fischiavanu è gridavanu. "Maledetta!" gridò. Dopu à l'incidentu, u Chief of General Staff General Kenan Evren è i cumandanti anu una riunione.
  • 1984 - 1256 intellettuale sottumettenu una petizione intitulata "Osservazioni è dumande in quantu à l'ordine demucraticu in Turchia" à u presidente Kenan Evren. Una demanda hè stata presentata contr'à l'iniziativa cunnisciuta cum'è a Petizione Intellectuals.
  • 1988 - Dopu più di 8 anni di cumbattimentu, l'Armata Rossa Suviètica principia à ritirassi da l'Afghanistan.
  • 1990 - di Vincent Van Gogh Dr. Ritrattu di Gachet A pittura hè stata venduta per 82,5 milioni di dollari, u prezzu più altu mai pagatu per una pittura.
  • 1991 - Edith Cresson diventa a prima donna Primu Ministru di Francia.
  • 1995 - In Germania, Cemalettin Kaplan, chì hà campatu contr'à Turchia è Atatürk, si dichjara califfu è fù chjamatu "Voce Nera" in Turchia, mortu.
  • 1996 - Feghja u ghjurnale principia a publicazione.
  • 1997 - U Premiu per a Pace di l'Associazione Tedesca di Editori Libri hè statu datu à Yaşar Kemal.
  • 2004 - In u 49th Eurovision Song Contest tenutu in Istanbul, Ruslana hà purtatu l'Ucraina u primu postu.
  • 2011 - In u 56th Eurovision Song Contest tenutu in Düsseldorf, u duo di Eldar Kasımov è Nigar Camal hà purtatu à l'Azerbaijan u primu postu.

nascite

  • 1397 - Sejong era un rè chì guvernava a dinastia Joseon (m. 1450)
  • 1567 - Claudio Monteverdi, cumpusitore talianu († 1643 )
  • 1633 - Sébastien Le Prestre de Vauban, architetto francese († 1707)
  • 1773 - Klemens von Metternich, diplomaticu austriacu († 1859 )
  • 1808 - Michael William Balfe era un musicista, direttore d'orchestra, cantante d'opera è cumpusitore irlandese (m. 1870)
  • 1845 - Ilya Mechnikov, microbiologu ucrainu (m. 1916)
  • 1848 - Viktor Vasnetsov, pittore russu († 1926 )
  • 1854 - Yannis Psikaris, linguista è scrittore grecu († 1929 )
  • 1856 - Matthias Zurbriggen, alpinista svizzeru († 1917)
  • 1857 - Williamina Fleming, astrònoma scozzese (m. 1911)
  • 1859 - Pierre Curie, fisicu francese († 1906 )
  • 1862 - Arthur Schnitzler, scrittore austriacu († 1931)
  • 1890 - Katherine Anne Porter, scrittrice americana (m. 1980 )
  • 1891 - Mikhail Bulgakov, scrittore russu (m. 1940 )
  • 1898 - Arletty, attrice è cantante francese († 1992)
  • 1900 - Reşit Rahmeti Arat, accademicu turcu è linguista (m. 1964)
  • 1901 - Luis Monti, footballista talianu d'origine argentina († 1983)
  • 1903 - Maria Reiche, matematica è archeologa tedesca († 1998)
  • 1904 - Sadi Irmak, medico è puliticu turcu (anzianu Primu Ministru di Turchia) (m. 1990)
  • 1909 - James Mason, attore americanu (m. 1984)
  • 1911 - Max Frisch, scrittore è architettu svizzeru († 1991)
  • 1915 - Paul A. Samuelson , ecunumista americanu è vincitore di u Premiu Nobel d'Ecunumia 1970 (m. 2009 )
  • 1923 - Richard Avedon, fotografu americanu (m. 2004)
  • 1923 - Angel Mojsovski, attivista comunista macedone (m. 2001 )
  • 1925 - Dündar Taşer, suldatu turcu, colpu d'statu u 27 di maghju è membru di u Cumitatu di Unità Naziunale (m. 1972)
  • 1926 - Anthony Shaffer, drammaturgu, rumanzista è sceneggiatore inglese (m. 2001)
  • 1926 - Peter Shaffer, dramaturgu è sceneggiatore inglese (m. 2016)
  • 1926 - Sabahattin Zaim, ecunumista turcu è accademicu (m. 2007)
  • 1932 - Turgay Şeren, footballista è coach turcu (m. 2016)
  • 1933 - Kemal İnci, attore, regista è sceneggiatore turcu
  • 1934 - Enver Asfandiyarov, scientist, storicu è prufessore russu suvièticu / bashkir (m. 2014)
  • 1935 - Sezgin Burak, fumettista turcu (m. 1978)
  • 1936 - Ralph Steadman, scrittore americanu
  • 1937 - Madeleine Albright , pulitica americana è 64u Sicritariu di Statu di i Stati Uniti (m. 2022)
  • 1937 - Trini López, cantante, chitarrista è attore americanu (m. 2020)
  • 1938 - Mireille Darc, modella è attrice francese († 2017)
  • 1939 - Gilberto Rincón Gallardo, omu puliticu messicanu (m. 2008)
  • 1940 - Roger Ailes, puliticu americanu (m. 2017 )
  • 1940 - Çetin Doğan, suldatu turcu
  • 1941 - Özdemir Sabancı, omu d'affari turcu (m. 1996)
  • 1942 - Barnabas Sibusiso Dlamini, omu puliticu esvatinianu (m. 2018)
  • 1944 - Ulrich Beck, sociologu, mèdicu è editore tedescu (m. 2015)
  • 1946 - Serdar Gökhan, attore turcu
  • 1947 - Paulo de Carvalho, cantautore portughese
  • 1947 - Aydan Siyavuş, ghjucadore di basket turcu è allenatore di basket turcu (m. 1998)
  • 1947 - Niall Duthie, scrittore scozzese
  • 1948 - Brian Eno, cumpusitore, pruduttore, tastierista è cantante britannicu
  • 1949 - Ersan Erdura, cantante è attore turcu
  • 1949 - Elvira Rodríguez, ecunumia spagnola
  • 1951 - Frank Wilczek, fisicu teoricu americanu chì vincì u Premiu Nobel in Fisica.
  • 1952 - Chazz Palminteri, attore italo-americanu
  • 1953 - Mike Oldfield, cantante è cumpusitore inglese
  • 1954 - Eric Gerets, footballista è manager belga
  • 1955 - Mohammed El-Brahmi , dissidenti è puliticu tunisianu (m. 2013 )
  • 1955 - Claudia Roth, pulitica tedesca
  • 1958 - Berhan Şimşek, attore, direttore è puliticu turcu
  • 1959 - Andrew Eldritch, vocalist inglese
  • 1959 - Ronald Pofalla, puliticu tedescu
  • 1961 Katrin Cartlidge, attrice inglese († 2002)
  • 1961 - Melle Mel, artista di registrazione hip-hop americana
  • 1965 - Irina Kirillova, ghjucadore di volleyball naziunale croatu di origine russa
  • 1965 - Raí, ex futbolista brasilianu
  • 1967 - Simen Agdestein, granmastru di scacchi norvegese è anzianu ghjucadore di football naziunale
  • 1967 - Madhuri Dixit, attrice indiana
  • 1967 - Andrea Jürgens, musicista è cantante tedesca (m. 2017)
  • 1970 - Frank de Boer, anzianu ghjucadore di football naziunale olandese
  • 1970 - Ronald de Boer, futbolista olandese
  • 1971 - Zubeyir Beye, ex futbolista tunisino
  • 1972 - Ulrike C. Tscharre, attrice tedesca
  • 1975 - Peter Iwers, bassista svedese (In Flames)
  • 1976 - Jacek Krzynówek, futbolista naziunale pulaccu
  • 1979 - Adolfo Bautista, futbolista messicanu
  • 1981 - Patrice Evra, ex futbolista francese
  • 1981 - Renato Dirnei Florêncio, midfielder brasilianu
  • 1982 - Segundo Castillo, footballista naziunale ecuadoriano
  • 1982 - Veronica Campbell, sprinter giamaicana
  • 1982 - Jessica Sutta, cantanti è cumpusituri americani
  • 1983 - Sibel Mirkelam, cantante turca
  • 1983 - Josh Simpson, anzianu ghjucadore di football canadianu
  • 1985 - Carl Medjani, futbolista algerianu
  • 1987 - Doruk Çetin, direttore, fotografu è pruduttore turcu
  • 1987 - Ersan İlyasova, ghjucadore di basket naziunale turcu
  • 1987 - Kevin Constant, futbolista guineanu
  • 1987 - Thaisa Daher De Menezes, volleyballista brasiliana
  • 1987 - Andy Murray, tennista scozzese
  • 1989 - James Holland, footballista naziunale australianu
  • 1989 - Sunny, cantante, attrice americana basata in Corea di u Sud
  • 1996 - Jasmine Lucilla Elizabeth Jennifer van den Bogaerde, cù u so nome d'arte Birdy, musicista britannicu
  • 1997 - Ousmane Dembélé, footballista francese

morti

  • 392 - II. Valentinianu era imperatore di Roma da u 375 à u 392.
  • 884 - Marinus I, Papa
  • 1036 - Go-Ichijō, 68u imperatore di u Giappone in l'ordine tradiziunale di successione (m. 1008)
  • 1157 - Yuri Dolgoruki hè u primu principe Rurikid. (n. 1099)
  • 1174 - Nureddin Mahmud Zengi, Aleppo Atabey di i Grandi Selgiuchidi (m. 1118)
  • 1461 - Dumenicu Veneziano, pittore talianu (n. 1410)
  • 1470 - VIII. Karl era rè di Svezia (1448-1457, 1464-1465 è 1467-1470) è rè di Norvegia (1449-1450) (b. 1408)
  • 1634 - Hendrick Avercamp, pittore olandese (n. 1585)
  • 1782 - Sebastião José de Carvalho e Melo, statista portughese (n. 1699 )
  • 1850 - Nükhetseza Hanım, nona moglie di Abdülmecid (n. 1827)
  • 1886 - Emily Dickinson, pueta americana (n. 1830)
  • 1914 - Baha Tevfik, intellettuale è scrittore ottomanu (n. 1884)
  • 1919 - Hasan Tahsin, ghjurnalistu turcu (chì hà sparatu a prima balla in l'occupazione di Izmir) (n. 1888)
  • 1919 - Süleyman Fethi Bey, suldatu turcu (ufficiale ottomanu uccisu da 22 baionette in l'occupazione di İzmir) (n. 1877)
  • 1929 - Rebeca Matte Bello, scultrice chilena (n. 1875)
  • 1935 - Kazimir Malevich, pittore è teoricu di l'arte russu (n. 1879)
  • 1937 - Philip Snowden, puliticu sucialistu britannicu (n. 1864)
  • 1941 - Ulrich Grauert, generale di a Luftwaffe tedesca (n. 1889)
  • 1967 - Edward Hopper, pittore è stampatore americanu (n. 1882)
  • 1978 - Abdurrahman Şeref Güzelyazıcı, pueta, bibliotecariu, misticu è predicatore turcu (n. 1904)
  • 1978 - Robert Menzies, avucatu è puliticu australianu (n. 1894)
  • 1986 - Elio de Angelis , pilotu di corsa talianu in Formula 1 (n. 1958)
  • 1989 - Johnny Green era un cantautore, cumpusitore, arrangiatore, direttore è pianista americanu (n. 1908)
  • 1991 - İhsan Yüce, artista di teatru è cinema turcu (n. 1929)
  • 1994 - Gilbert Roland, attore mexicanu-americanu (n. 1905)
  • 1997 - Turhan Oğuzbaş, pueta turcu (n. 1933)
  • 1998 - Naim Talu , burocrate turcu, puliticu è anzianu Primu Ministru di Turchia (n. 1919)
  • 2003 - June Carter Cash, musicista americanu (n. 1929)
  • 2008 - Willis Eugene Lamb, fisicu americanu è premiu Nobel per a Fisica (n. 1913)
  • 2009 - Susanna Agnelli, politicien italien († 1922 )
  • 2010 - Besian Idrizaj, U footballista prufessiunale austriacu di origine albanese (b. 1987)
  • 2011 - Samuel Wanjiru, atleta kenyan (n. 1986)
  • 2012 - Carlos Fuentes Macías, scrittore messicanu (n. 1928)
  • 2012 - Zekeriya Muhiddin, suldatu egizianu è statista (n. 1918)
  • 2013 - Henrique Rosa, Anzianu Primu Ministru di Guinea-Bissau (n. 1946)
  • 2014 - Jean Luc Dehaene, 46e Primu Ministru di u Regnu di Belgica (n. 1940)
  • 2015 - Bob Hopkins, ex ghjucatore di basket americanu è allenatore (n. 1934)
  • 2016 - İsmail Hakkı Akansel, suldatu turcu è anzianu sindaco di a municipalità di Istanbul (n. 1924)
  • 2016 - Oya Aydoğan, attrice turca (n. 1957)
  • 2016 - Erika Berger, presentatrice di televisione tedesca è autrice (n. 1939)
  • 2016 - André Brahic, astrofisicu francese (n. 1942)
  • 2017 - Karl-Otto Apel, filòsufu è prufessore tedescu (n. 1922)
  • 2017 - Herbert Richard Axelrod, espertu americanu di pesci tropicali, autore di libri di animali, editore è imprenditore (b. 1927)
  • 2017 - Nasser Giveçi, lottatore iranianu (n. 1932)
  • 2017 - Chu Ke-liang, umorista taiwanese, attore, presentatore di TV è cantante (b. 1946)
  • 2017 - Subrahmanyan Ramaswamy, puliticu indianu è burocrate (n. 1937)
  • 2017 - Oleg Vidov, attore russo-americanu suvièticu, pruduttore di film, direttore è attore di voce (n. 1943)
  • 2019 - Robert LeRoy Diamond, attore è avucatu americanu (n. 1943)
  • 2019 - Ikuo Kamei, puliticu giapponese (n. 1933)
  • 2019 - Charles Kittel, fisicu americanu (n. 1916)
  • 2019 - Eduardo Alejandro Roca, avucatu, accademicu è diplomaticu argentinu (n. 1921)
  • 2020 - Claes Gustaf Borgström, avucatu è puliticu svedese (n. 1944)
  • 2020 - Ezio Bosso, cumpusitore, direttore d'orchestra è musicista classicu talianu (n. 1971)
  • 2020 - Denny DeMarchi, multi-instrumentista canadese, musicista rock è autore di canzoni (n. 1962)
  • 2020 - Sergio Denis, cantante, cantautore, musicista, cumpusitore è attore pop argentina (n. 1949)
  • 2020 - Franco Nenci, boxeur italien des poids moyens (né en 1935)
  • 2020 - Phil May, cantante, cantautore è musicista inglese (n. 1944)
  • 2020 - Henrik Pontén, avvucatu svedese (n. 1965)
  • 2020 - Olga Savary, scrittrice, pueta e critica letteraria brasiliana (nata in 1933)
  • 2020 - Frederick Charles "Fred" Willard, comicu è attore americanu (n. 1933)
  • 2021 - Đorđe Marjanović, cantante serbo-jugoslava (n. 1931)
  • 2022 - Robert Cogoi hè un cantante belga (n. 1939)
  • 2022 - Ignacy Gogolewski, attore polacco (n. 1931)
  • 2022 - Knox Martin, pittore è scultore americanu (n. 1923)
  • 2022 - Stevan Ostojić, footballista serbu è direttore di football (n. 1941)