U 29 di lugliu hè u 210esimu ghjornu (u 211esimu in l'anni bisestili) di l'annu secondu u calendariu gregurianu. U numaru di ghjorni chì restanu finu à a fine di l'annu hè 155.
ferroviaria
- 29 July 1896 Eskişehir Konya Line (443 km) hè stata cumpletata. Cusì, u viaghju da Istanbul à Konya hè stata ridutta à ghjorni 2. Sta linea hè stata naziunalizata u 31 dicembre 1928.
- TCDD Enterprise hè stata creata.
Eventi
- 1830 - Rivuluzione di lugliu in Francia ; Carlu X hè statu destituitu è rimpiazzatu da Luigi Filippu.
- 1832 - L'armata egiziana Khedive sottu u cumandamentu di Kavalalı İbrahim Pasha hà scunfittu l'armata ottomana sottu u cumandimu di Ağa Hüseyin Pasha in a battaglia à u Passu di Belen.
- 1900 - U rè Umbertu I d'Italia hè assassinatu da un anarchicu chjamatu Gaetanu Bresci.
- 1921 - Adolf Hitler diventa presidente di u Partitu Naziunale Sucialista di i travagliadori tedescu.
- 1947 - L'ENIAC, u primu computer completamente elettronicu di u mondu, hè stata riavviata dopu una pausa per aumentà a so memoria è hà travagliatu continuamente finu à u 2 d'ottobre di u 1955.
- 1948 - 1948 Olimpiadi d'estate : II. L'Olimpiadi, chì ùn pudianu esse realizatu per 12 anni per via di a Siconda Guerra Munniali, cuminciaru in Londra.
- 1950 - U presidente di l'Associazione Turca di Amanti di a Pace Behice Boran è u Sicritariu Generale Adnan Cemgil sò stati arrestati. A sucetà prutesta l'inviu di e truppe in Corea.
- 1953 - A lege chì incuraghjerà a custruzzione di edifizii è impedisce a custruzzione illegale hè stata accettata in a Gran Assemblea Naziunale Turca.
- 1957 - L'Agenzia Internaziunale di l'Energia Atomica hè stabilita.
- 1958 - A NASA hè stata fundata.
- 1959 - Patria U pruprietariu di u ghjurnale è editore in capu, Ahmet Emin Yalman, hè statu cundannatu à 1 annu è 3 mesi di prigiò per u "Casu Pulliam".
- 1960 - Attualità U ghjurnale hè statu chjusu per 10 ghjorni sottu a lege marziale per presuntamente publicà publicazioni pruvucatori è separatisti.
- 1965 - Turchia divintò u campionu in u Campionatu Mundiale di Typewriter.
- 1967 - Terremotu in Caracas, Venezuela : circa 500 persone sò morti.
- 1975 - U sindaco CHP d'Ankara, Vedat Dalokay, hà annunziatu chì ùn pudia micca pagà i salarii di i travagliadori è u guvernu ùn hà micca aiutatu. Dalokay hà iniziatu una greva di a fame di trè ghjorni per prutestà u Guvernu.
- 1981 - Carlu, Prince of Wales, si maritò cù Lady Diana in u Regnu Unitu.
- 1986 - U prucessu di u Partitu Cumunista di Turchia hè statu cunclusu; 74 accusati anu ricivutu pene di prigiò da 4 mesi à 15 anni, 40 accusati sò stati assolti.
- 1987 - Margaret Thatcher è François Mitterrand firmanu l'accordu per custruisce u Tunnel di a Manca.
- 1988 - Melike Demirağ è Şanar Yurdatapan in Germania "Esse in Istanbul"È"Anadolu"Cassi sò stati pruibiti da u Cunsigliu di i Ministri per esse trasmessi in Turchia. A cunvenzione à u Cunsigliu di Statu hè stata respinta.
- 1989 - Hashemi Rafsanjani vincìu l'alizzioni presidenziale iraniana.
- 1992 - L'ex cumandante di e Forze Navali, l'ammiragliu ritiratu Kemal Kayacan hè statu uccisu in un attaccu armatu. L'urganizazione Dev-Sol rivendicò a rispunsabilità di l'attaccu.
- 1999 - A prima volta chì un presidente hè incarceratu mentre era in carica in i Stati Uniti. U presidente Bill Clinton hè statu cundannatu à $ 90.000 per fà dichjarazioni false.
- 2005 - L'astrònomi annunzianu a scuperta di un pianeta nanu in u Sistema Solare chì chjamanu Eris.
- 2016 - Attaccu Hakkari: 8 suldati anu persu a vita è 25 altri sò stati feriti in l'attaccu urganizatu da u PKK à i suldati chì cuntrullavanu a strada nantu à l'autostrada Hakkari - Çukurca.
nascite
- 1605 - Simon Dach, pueta tedescu († 1659 )
- 1750 - Fabre d'Églantine, poeta, attore, drammaturgo e rivoluzionario francese († 1794)
- 1793 - Ján Kollár, scrittore slovacu, archeologu, scientist, puliticu (m. 1852 )
- 1817 - Ivan Aivazovsky, pittore russu († 1900)
- 1883 - Benito Mussolini, ghjurnalistu, puliticu è Primu Ministru talianu († 1945 )
- 1885 - Theda Bara (Theodosia Goobman), attrice di scena è cinematografica americana (m. 1955)
- 1888 - Vladimir Zworykin, fisicu è inventore russo-americanu (m. 1982)
- 1889 - Ernst Reuter, puliticu tedescu è primu sindaco di Berlinu Ovest (m. 1953 )
- 1892 - William Powell, attore americanu (m. 1984)
- 1898 - Isidor Isaac Rabi, fisicu austriacu (m. 1988)
- 1900 - Eyvind Johnson, scrittore svedese è premiu Nobel (m. 1976 )
- 1902 - Ernst Glaeser, scrittore tedescu († 1963)
- 1905 - Dag Hammarskjöld, ecunumista svedese è 2u Sicritariu Generale di l'ONU (m. 1961)
- 1923 - Atilla Konuk, omu puliticu è atleta turcu (m. 2009)
- 1925 - Mikis Theodorakis, cumpusitore grecu
- 1933 - Lou Albano, luttatore prufessiunale è attore americanu (m. 2009)
- 1938 Peter Jennings, ghjurnalistu canadianu (m. 2005)
- 1940 - Aytaç Yalman, suldatu turcu è cumandante di e forze di terra turca (m. 2020)
- 1945 - Mircea Lucescu, footballista è allenatore rumeno
- 1949 - Jamil Mahuad, puliticu è avucatu ecuadoriano
- 1953 - Ken Burns, direttore è documentaliste americanu
- 1955 - Jean-Hugues Anglade, attore francese
- 1958 - Yavuz Sepetçi, attore turcu
- 1960 - Binnur Şerbetçioğlu, attrice turca di teatru, cinema è serie TV.
- 1963 - Alexandra Paul hè una attrice americana.
- 1963 - Graham Poll, ex-arbitru di football inglese, columnista, cummentatore di football
- 1966 - Martina McBride, cantante di musica country americana vincitrice di un Grammy
- 1968 - Paavo Lötjonen, musicista finlandese
- 1970 - Rashed Al-Maced, artista saudita, musicista è pruduttore musicale
- 1971 - Lisa Ekdahl, cantautrice svedese
- 1973 - Stephen Dorff, attore americanu
- 1974 - Josh Radnor, attore americanu
- 1974 - Yeşim Ceren Bozoğlu, attrice di teatru, cinema è serie TV turca.
- 1978 - Ayşe Hatun Önal, cantante turca
- 1980 - Fernando Gonzalez, tennista chilenu
- 1981 - Fernando Alonso, pilotu spagnolu di Formula 1
- 1984 - Wilson Palacios era un futbolista internaziunale honduresu.
- 1984 - Oh Beom-Seok, footballista naziunale sudcoreanu
- 1985 - Besart Berisha, footballista naziunale di Kosovo
- 1990 - Matt Prokop, attore americanu
- 1994 - Daniele Rugani, footballista talianu
- 1994 - Ryo Toyama, futbolista giapponese
morti
- 238 - Balbinus, imperatore rumanu (b. ca. 165)
- 238 - Pupienu, imperatore rumanu (n. 178)
- 1095 - Ladislau I , rè d'Ungheria da u 1077 è di Croazia da u 1091 (n. 1040 )
- 1099 - II. Urbanu, Papa (iniziatore di a Prima Cruciata) (b. 1042)
- 1108 - Filippu I , rè di i Franchi da u 1060 à a so morte (n. 1052 )
- 1644 - VIII. Urbanu hà rignatu cum'è papa da u 6 d'aostu di u 1623 finu à a so morte u 29 di lugliu di u 1644 (b. 1568)
- 1786 - Franz Asplmayr, cumpusitore austriacu è virtuosu di u viulinu (n. 1728)
- 1833 - William Wilberforce, filantropu è puliticu inglese (n. 1759)
- 1856 - Robert Schumann, cumpusitore tedescu (n. 1810)
- 1890 - Vincent Van Gogh, pittore olandese (n. 1853)
- 1900 - Umbertu I, rè d'Italia (n. 1844)
- 1913 - Tobias Asser hè un avucatu è ghjuristu Olandese. Hà spartutu u Premiu Nobel per a Pace in u 1911 cù Alfred Fried (b. 1838)
- 1916 - Tanburi Cemil Bey, cumpusitore turcu, maestru di tanbur à corda, kemenche classicu è luth (n. 1873)
- 1927 - Mehmed Nuri Efendi, l'ultimu Shaykh al-Islam di l'Imperu Ottumanu (n. 1859)
- 1951 - Ali Sami Yen, footballista turcu, coach è cofundatore di u club Galatasaray (n. 1886)
- 1954 - Franz Josef Popp, fundatore di BMW AG (n. 1886)
- 1960 - Hasan Saka, puliticu turcu è 7u Primu Ministru di a Republica di Turchia (n. 1886)
- 1962 - Ronald Fisher, statisticu inglese, biologu è genetista (n. 1890)
- 1973 - Henri Charrière, scrittore francese (n. 1906)
- 1974 - Cass Elliot (Mama Cass), cantante americana (n. 1941)
- 1974 - Erich Kästner, scrittore tedescu (n. 1899)
- 1979 - Herbert Marcuse, filòsufu tedescu-americanu (n. 1898 )
- 1982 - Vladimir Zworykin, fisicu è inventore russo-americanu (n. 1888)
- 1983 - Raymond Massey, attore di scena è cinematograficu canadese-americanu (n. 1896)
- 1983 - David Niven, attore di cinema britannicu (n. 1910)
- 1983 - Luis Buñuel, regista spagnolu (n. 1900)
- 1983 - Mürüvvet Sim, artista di teatru è cinema turcu (n. 1929)
- 1990 - Bruno Kreisky , puliticu austriacu, capu di u Partitu Sucialmucraticu Austriacu è cancelliere d'Austria (n. 1911)
- 1992 - Kemal Kayacan, suldatu turcu, 7u cumandante di e Forze Navali Turche è puliticu (n. 1915)
- 1994 - Dorothy Crowfoot Hodgkin, chimicu inglese è premiu Nobel in Chimica (n. 1910)
- 1998 - Jerome Robbins, pruduttore, direttore è coreugrafu americanu (n. 1918)
- 2001 - Edward Gierek , capu cumunistu pulaccu (Primu Sicritariu di u Partitu Pulaccu di i Travaglii Uniti 1970-80) (n. 1913)
- 2003 - Foday Sankoh, fundatore è capu di u gruppu ribellu di Sierra Leone [[Front Rivuluzionariu Unitu (RUF) (n. 1937)
- 2006 - Halit Capin, ghjurnalistu è scrittore turcu (n. 1936)
- 2007 - Michel Serrault, attore francese (n. 1928)
- 2008 - Şevki Vanlı, architettu turcu (n. 1926)
- 2009 - Demirtaş Ceyhun, nuvellista turcu (n. 1934)
- 2011 - Nella Martinetti, auteure-compositrice-interprète suisse (née en 1946)
- 2012 - John Finnegan, attore americanu di film, televisione è scena, artista di doppiaggio (n. 1926)
- 2012 - Chris Marker, scrittore, fotografu, regista, artista multimediale è documentarista francese (n. 1921)
- 2012 - James Mellaart, archeologu britannicu (n. 1925)
- 2013 - Christian Benítez, anzianu futbolista ecuadoriano (n. 1986)
- 2015 - Suna Kili, accademica turca (n. 1929)
- 2017 - Sophie Huet, ghjurnalista francese (n. 1953)
- 2017 - Reza Malik, anzianu primu ministru d'Algeria (n. 1931)
- 2017 - Olivier Strebelle, scultore belga (n. 1927)
- 2018 - Hans Kristian Amundsen, editore di ghjurnali è puliticu norvegese (n. 1959)
- 2018 - Brian Christopher, lotta prufessiunale americanu (n. 1972)
- 2018 - Oliver Dragojević, cantante è musicista croatu (n. 1947)
- 2018 - Abbas Duzduzani, suldatu è puliticu iranianu (n. 1942)
- 2018 - Ma Ju-feng, attrice taiwanese-cinese (nata in 1955)
- 2018 - Tomasz Stańko, trombettista è cumpusitore pulaccu (n. 1942)
- 2018 - Nikolai Volkoff, lottatore prufessiunale croatu-jugoslavu-americanu (n. 1947)
- 2020 - Salko Bukvarević , puliticu è suldatu bosniacu (n. 1967 )
- 2020 - SK. art. Nurul Haque, puliticu bangladesh (n. 1940)
- 2020 - Malik B., rapper è cantante americanu (b. 1972)
- 2020 - Hernán Pinto, avucatu chilenu, puliticu (n. 1953)
- 2020 - Perrance Shiri, puliticu zimbabweanu (n. 1955)
Esse u primu à cummentà