Oghje in Storia: Wisconsin si unisce à i Stati Uniti cum'è u 30u Statu

Wisconsin si unisce à i Stati Uniti cum'è Statu
Wisconsin si unisce à i Stati Uniti cum'è Statu

U 29 di maghju hè u 149esimu ghjornu di l'annu (u 150esimu in l'anni bisestili) secondu u calendariu gregurianu. Restanu 216 ghjorni à a fine di l'annu.

ferroviaria

  • U 29 di maghju di u 1899 Kurt Zander, Direttore Generale di a Ferrovia Anatoliana, hà dumandatu à a Sublime Porte per una cuncessione ferroviaria da Konya à Bagdad è u Golfu Persicu.
  • U 29 di maghju di u 1910, a Cumpagnia Ferroviaria Orientale divintò a Cumpagnia Joint Stock Ottomana.
  • 29 maghju 1915 III. U Battaglione Ferroviario hè statu furmatu.
  • 29 May 1927 A linea Ankara-Kayseri (380 km) hè stata messa in opera in Kayseri da u Primu Ministru İsmet Pasha cù una cerimonia.
  • 29 di maghju 1932 Ankara Demirspor hè statu ufficialmente stabilitu.
  • 29 di maghju 1969 I treni elettrici sò stati installati nantu à a linea suburbana Haydarpaşa-Gebze.
  • 29 di maghju 2006 Turchia Vagon Sanayi A.Ş. (TÜVASAŞ) hà consegnatu 12 vagoni generatori pruduciuti per e Ferrovie Irakiani in a so Fabbrica Adapazarı cù una cerimonia.

Eventi

  • 1453 - U sultanu ottomanu Mehmet u Cunquistatore cunquistò Istanbul, finendu l'Imperu Rumanu Orientale (Bizantin). Per parechji stòrici, a Cunquista di Istanbul marca a fine di u Medievu.
  • 1807 - In a rivolta di Kabakçı Mustafa, i ribelli dumandanu a rendizione di u prìncipi Mustafa è Mahmut. Sultan III. Selim hè statu destituitu, IV. Mustafa ascendì à u tronu.
  • 1848 - Wisconsin si unisce à i Stati Uniti cum'è u 30u statu.
  • 1867 - L'Imperu Austro-Ungarico hè stabilitu.
  • 1913 - di Igor Stravinsky Le Sacre du Printemps (Ritu di primavera) hè stata messa in scena per a prima volta in Parigi.
  • 1914 - U crucero canadianu "RMS Empress of Ireland" affundò in u Golfu di San Lorenzo, 1024 passageri annegati.
  • 1927 - A Ferrovia Ankara-Kayseri hè stata aperta da İsmet Pasha.
  • 1936 - A lege nantu à a bandiera turca hè stata passata in a Gran Assemblea Naziunale Turca.
  • 1937 - U "Trattatu chì Guarantia a Pruprietà di u Sanjak" (Hatay) trà Turchia è Francia, è l'"Acordu nantu à l'approvvigionamentu di a fruntiera Turchia-Siria" è a "Dichjarazione cumuna è Protocolu secondu a Dichjarazione" sò stati firmati in Ginevra. .
  • 1942 - Adolf Hitler , nantu à u cunsigliu di u Ministru di Propaganda Joseph Goebbels, urdinò à tutti i Ghjudei chì campanu in Parigi occupata di portà una stella gialla nantu à u pettu manca.
  • 1945 - 2 milioni di lire di frode di spedizione hè stata esposta in Etibank.
  • 1953 - L'alpinista neozelandese Edmund Hillary è u sherpa nepalese Tenzing Norgay sò diventati i primi à cullà l'Everest.
  • 1954 - I primi Bilderberg Meetings sò stati.
  • 1958 - U ghjornu di u suldatu di u cunfini principia à esse celebratu in l'Unioni Suviètica. Oghje, hè sempre celebrata in paesi cum'è Russia, Bielorussia, Ucraina, Kirghizistan è Tadjikistan.
  • 1963 - 10 mila persone morse in un uraganu in u Pakistan orientale.
  • 1968 - A rivolta di maghju cuntinueghja. Ascoltendu l'appellu di a Cunfederazione Generale di u Travagliu (CGT), centinaie di millaie di travagliadori sò andati in i carrughji di Parigi.
  • 1971 - Prof. Sadun Aren, presidente di u Sindicatu di l'Insegnanti Turchi (TÖS) Fakir Baykurt è u presidente di u Partitu di i Travagliatori di Turchia (TİP) Behice Boran sò stati arrestati.
  • 1974 - A nave charter Çandarlı chì appartene à e Forze Navali partì da Beykoz per fà l'esplorazione di petroliu in u Mari Egeu, accumpagnata da navi di guerra.
  • 1977 - Mentre u presidente di CHP Bülent Ecevit era in l'aeroportu di İzmir Çiğli, una pallottola da una pistola ferite Mehmet İsvan di CHP. Hè stata annunziata chì a bala hè vinuta da u fucile di gas di un pulizzeru, chì hè stata sparatu.
  • 1979 - Abel Muzorewa, u primu Primu Ministru nìuru di Rhodesia, piglia u so postu.
  • 1979 - In Turchia, a "Legge nantu à Rimozione, Stoccaggio, Vaccinazione è Trasplante di Organi è Tessuti" hè stata promulgata.
  • 1980 - Incidenti à Çorum: i sustenidori di MHP prutestavanu l'assassiniu di u Vicepresidentu Gün Sazak in Çorum. Malgradu u curfew u 2 di lugliu, l'avvenimenti cuntinuavanu finu à u 6 di lugliu cù intervalli. Chief of General Staff Kenan Evren arrivò in Çorum l'8 di lugliu. Dopu chì l'avvenimenti si calanu, 48 corpi sò stati truvati in diverse parti di a cità.
  • 1985 - A fundazione di u sicondu Ponte di u Bosforu (Fatih Sultan Mehmet) in u Bosforu hè stata pusata.
  • 1985 - Disastru di Heysel: 39 persone sò state uccise è 350 ferite in l'avvenimenti chì si sò scoppiti in u Heysel Stadium di u Belgio, induve a partita Liverpool - Juventus hè stata per a finale di a Champion Clubs Cup.
  • 1986 - A Legge per Incuragisce a Solidarità Sociale è l'Aiuti, cunnisciuta cum'è "Fak-Fuk-Fon" in u publicu, hè stata votata in u Parlamentu.
  • 1988 - A custruzzione di u Bosforu, u Ponte Fatih Sultan Mehmet hè stata cumpletata.
  • 1990 - In l'Unioni Suviètica, u riformatore radicali Boris Eltsin hè elettu presidente di u Soviet Supremu Russu.
  • 1993 - U gruppu Mongols, unu di i pionieri di a musica pop anatoliana, ripigliò u palcuscenicu dopu una pausa di 17 anni.
  • 1993 - Disastru di Solingen: 5 persone anu persu a vita è 2 sò stati feriti in u risultatu di l'incendiu incendiatu di una casa induve i Turchi stavanu in Solingen, Germania.
  • 1995 - Un mandatu d'arrestu hè statu emessu per u figliolu di u presidente Turgut Özal, Ahmet Özal, per presuntamente dà cuntrolli cattivi.
  • 1996 - U populu di Siverek hà presentatu una demanda per compensazione contr'à 13 pulitici, cumpresu u presidente Süleyman Demirel. I pulitichi sò stati accusati di ùn mantene micca e so prumesse di fà Siverek una pruvincia.
  • 2005 - Oğuz Yorulmaz, un anticu pulizzeru suspesu durante u prucessu Susurluk, hè statu uccisu in un bar in Bursa.
  • 2006 - Hè stata annunziata chì 4 persone, cumpresu u Direttore di u Museu Kazım Akbıyıkoğlu, sò stati arrestati in 9 pruvince in u scopu di l'investigazioni realizate per presuntamente arrubbatu alcuni di l'artefatti di i Tesori Karun in u Museu di Archeologia di Uşak.
  • 2010 - A finale di a 55th Eurovision Song Contest hè stata in Oslo, a capitale di Norvegia. U vincitore hè Lena Meyer-Landrut cù 246 punti. Satellite Era Germania, induve participò cù a so canzone.

nascite

  • 1489 - Mimar Sinan, architettu turcu (m. 1588 )
  • 1794 - Antoine Bussy, chimicu francese († 1882)
  • 1860 - Isaac Albéniz, cumpusitore è pianista spagnolu († 1909 )
  • 1868 - Abdülmecid Efendi, l'ultimu califfu ottomanu (m. 1944)
  • 1887 - Müfit Ratip, dramaturgu è traduttore turcu (m. 1920)
  • 1903 - Bob Hope, comicu americanu (m. 2003)
  • 1904 - Gregg Toland, direttore di fotografia americanu (m. 1948)
  • 1917 - John F. Kennedy, 35e presidente di i Stati Uniti è vincitore di u Premiu Pulitzer (m. 1963)
  • 1920 - John Harsanyi, ecunumista americanu è premiu Nobel (m. 2000 )
  • 1922 - Iannis Xenakis, cumpusitore grecu († 2001)
  • 1926 - Abdoulaye Wade, terzu presidente di u Senegal
  • 1929 - Abdullah Baştürk, sindacalista turcu è presidente DİSK (m. 1991)
  • 1929 - Korkut Özal , puliticu turcu (m. 2016 )
  • 1938 - Şule Yüksel Şenler, scrittore turcu
  • 1941 - Bob Simon, ghjurnalistu americanu è ghjurnalista (m. 2015)
  • 1945 - Aydın Tansel, cantante, cumpusitore è musicista turcu (m. 2016)
  • 1946 - Héctor Yazalde, ex futbolista internaziunale argentinu (m. 1997 )
  • 1948 - Nick Mancuso, attore italo-canadiene
  • 1948 - Marianne Pitzen, artista tedesca è direttrice di u museu
  • 1949 - Brian Kidd, footballista inglese, coach di football è manager
  • 1949 Francis Rossi, musicista inglese
  • 1953 - Danny Elfman, cumpusitore americanu di colonne sonore
  • 1955 - John Hinckley Jr., criminale americanu
  • 1956 - La Toya Jackson, cantante, cantautrice è attrice americana (a surella maiò di Michael Jackson)
  • 1957 - Ted Levine, attore americanu di televisione è film
  • 1957 - Muhsin Mahmelbaf, direttore, sceneggiatore, montatore di filmi è pruduttore iranianu
  • 1958 - Annette Bening, attrice americana
  • 1959 - Rupert Everett, attore inglese
  • 1959 - Roland Koch, attore svizzeru
  • 1961 - Melissa Etheridge, cantante è musicista americana
  • 1963 - Blaze Bayley, cantante inglese
  • 1963 - Ukyo Katayama, corridore giapponese chì hà cumpetitu in Formula 1 per sei stagioni
  • 1965 - Yaya Aubameyang, footballista naziunale gabonese
  • 1967 - Noel Gallagher, musicista inglese
  • 1967 - Heidi Mohr, footballista prufessiunale tedesca (m. 2019)
  • 1969 - Acun Ilıcalı, pruduttore turcu, presentatore è magnate di i media
  • 1970 - Roberto Di Matteo, entraîneur talianu è anzianu ghjucadore di football
  • 1970 - Brian Turk, attore americanu
  • 1973 - Anthony Azizi, attore di televisione americanu
  • 1973 - Alpay Özalan, futbolista turcu
  • 1975 - Melanie Brown, caratteru di televisione inglese, cantante è attrice
  • 1975 - David Burtka, attore americanu
  • 1976 - Gülşen, cantante, cumpusitore è paroliere turcu
  • 1976 - Hakan Günday, scrittore turcu
  • 1977 - Massimo Ambrosini, ex futbolista talianu
  • 1977 : Marco Cassetti, footballeur national italien
  • 1979 - Arne Friedrich, futbolista tedescu
  • 1980 - Petek Dinçöz, cantante, mudellu, attrice è presentatore turcu
  • 1981 - Andrey Arshavin, futbolista russu
  • 1982 - Ana Beatriz Barros, supermodel brasiliana
  • 1982 - Elyas M'Barek, attore tedescu
  • 1982 - Nataliya Dobrinska, heptathlete ucraina
  • 1983 - Alberto Medina, futbolista messicanu
  • 1984 - Carmelo Anthony, ghjucadore di basket americanu
  • 1985 - Hernanes, footballista brasilianu
  • 1987 - Taner Ari, footballista austriacu turcu
  • 1988 - Daria Kinzer, cantautrice croata
  • 1988 - Muaz al-Kasasibe, pilotu di caccia giordanu (m. 2015)
  • 1989 - Riley Keough, attrice è mudellu americana
  • 1993 - Richard Carapaz, ciclista di strada ecuadoriana
  • 1998 - Markelle Fultz hè un ghjucadore di basket prufessiunale americanu.
  • 1998 - Felix Passlack, futbolista tedescu
  • 1999 - Park Ji-hoon, cantante è attore sudcoreanu

morti

  • 1405 - Philippe de Mézières, scrittore francese e ideologo crociato (n. 1327)
  • 1425 - Hongxi, quartu imperatore di a dinastia Ming di Cina (n. 1378)
  • 1453 - Ulubatlı Hasan, suldatu ottomanu (giannisariu chì hà erettu u primu striscione nantu à i mura bizantini durante a cunquista di Istanbul) (b. 1428)
  • 1453 - XI. Custantinu, ultimu imperatore di Bizanziu (b. 1405)
  • 1500 - Bartolomeu Dias, esploratore è marinaru portughese (n. 1450 )
  • 1586 - Adam Lonicer, botanicu tedescu (n. 1528)
  • 1814 - Joséphine de Beauharnais, moglie di Napoleone Bonaparte (n. 1763)
  • 1829 - Humphry Davy, chimicu, fisicu è inventore inglese (n. 1778)
  • 1847 - Emmanuel de Grouchy, generale è maresciallu di Francia durante l'era napulionenica (n. 1766)
  • 1892 - Bahá'u'lláh , fundatore di a religione Baha'i (n. 1817 )
  • 1914 - Paul Von Mauser, cuncepimentu di armi tedescu (n. 1838)
  • 1920 - Müfit Ratip, dramaturgu è traduttore turcu (n. 1887)
  • 1942 - John Blyth Barrymore, attore americanu (n. 1882)
  • 1947 - Franz Böhme, II. Generale tedescu durante a Siconda Guerra Munniali (b. 1885)
  • 1951 - Mikhail Borodin, puliticu suvièticu (n. 1884 )
  • 1951 - Fanny Brice, attrice è mudellu americana (n. 1891)
  • 1951 - Géza Maróczy, granmastru di scacchi ungherese (n. 1870)
  • 1958 - Juan Ramón Jiménez, pueta spagnolu è premiu Nobel (n. 1881)
  • 1970 - Sunuhi Arsan, avucatu turcu (n. 1899)
  • 1979 - Mary Pickford, attrice canadese-americana (n. 1892)
  • 1981 - Song Qingling, presidente cinese (n. 1893)
  • 1982 - Romy Schneider, attrice austriaca-francese (n. 1938)
  • 1991 - Coral Browne, attrice di scena, cinematografica è televisiva australiana-americana (b. 1913)
  • 1994 - Erich Honecker, ultimu presidente di a Germania Est (n. 1912)
  • 1997 - Jeff Buckley, musicista, cumpusitore è cantautore americanu (n. 1966)
  • 2003 - Trevor Ford, ex futbolista gallese (n. 1923)
  • 2004 - Kani Karaca, maestru di musica turca (n. 1930)
  • 2007 - Yıldıray Çınar, artista di musica folk turca (n. 1940)
  • 2008 - Harvey Korman, attore americanu (n. 1927)
  • 2009 - Steve Prest, ghjucadore di snooker è allenatore prufessiunale inglese (n. 1966)
  • 2010 - Dennis Hopper, attore è direttore americanu (n. 1936)
  • 2011 - Bill Roycroft, campionu equestre olimpico australianu (n. 1915)
  • 2011 - Ferenc Mádl , prufissore è puliticu ungherese (n. 1931 )
  • 2011 - Nejat Tümer, suldatu turcu è 10u cumandante di e forze navali turche (n. 1924)
  • 2011 - Sergey Bagapsh, 2u presidente di l'Abkhazia (n. 1949)
  • 2012 - Kanetō Shindo, regista, sceneggiatore, pruduttore è scrittore giapponese (n. 1912)
  • 2013 - Cliff Meely, anzianu ghjucadore di basket americanu (b. 1947)
  • 2014 - Karlheinz Böhm, attore è filantropu austriacu-tedescu (n. 1928)
  • 2014 - Christine Charbonneau, cantante e cumpusitrice canadese (n. 1943)
  • 2015 - Doris Hart, tennista americana (n. 1925)
  • 2015 - Betsy Palmer, attrice americana (n. 1926)
  • 2015 - Bruno Pesaola, ex-futbolista è manager argentino-italianu (n. 1925)
  • 2016 - André Rousselet, omu puliticu, burocrate è omu d'affari francese (n. 1922)
  • 2017 - Enitan Bababunmi, accademicu nigerianu è prufissore di biochimica (b. 1940)
  • 2017 - Konstandinos Mitsotakis , puliticu grecu (n. 1918 )
  • 2017 - Manuel Noriega , puliticu è suldatu panamenu, destituitu presidente di Panama (n. 1934)
  • 2018 - Yoseph Imry, fisicu israelianu (n. 1939)
  • 2018 - Ray Podloski, ghjucadore di hockey su ghiaccio prufessiunale canadianu (n. 1966)
  • 2018 - Madiha Yousri, attrice egiziana di cinema è TV (n. 1921)
  • 2019 - Tony DeLap, artista graficu americanu (n. 1927)
  • 2019 - Dennis Etchison, autore, romancieru è sceneggiatore americanu (n. 1943)
  • 2019 - Bayram Şit, anticu lottatore turcu (n. 1930)
  • 2019 - Peggy Stewart, attrice americana (n. 1923)
  • 2019 - Jiří Stránský, pueta, drammaturgu, traduttore è attivista cecu (n. 1931)
  • 2020 - Evaldo Gouveia, cantautore brasilianu (n. 1928)
  • 2020 - Celio Taveira, footballista internaziunale brasilianu (n. 1940)
  • 2021 - Maurice Capovila, regista è sceneggiatore brasilianu (n. 1936)
  • 2021 - Marcell Jankovics, artista graficu, regista, animatore è scrittore ungherese (n. 1941)
  • 2021 - Gwen Shamblin Lara, autrice americana (n. 1955)
  • 2021 - Joseph Lara, attore americanu (n. 1962)
  • 2021 - Gavin MacLeod, attore, scrittore è attivista americanu (n. 1931)
  • 2021 - BJ Thomas, cantante americanu (n. 1942)
  • 2022 - Tarzan Goto, lottatore prufessiunale giapponese (n. 1963)
  • 2022 - Ausma Kantāne-Ziedone , pulitica è attrice lettone (n. 1941 )